21 ਲੱਖ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਹਿਲਾਂ KISS, ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ ਕਿੱਥੋ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ 'ਕਿਸਿੰਗ ਕਲਚਰ' ?

ਡਿਜੀਟਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਸ ਮਨੁੱਖੀ ਰੋਮਾਂਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤ ਹੋ। ਪਹਿਲੀ ਕਿਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। 16.9-21.5 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਹਿਲਾ ਕਿਸ ਹੋਇਆ।

ਕਿਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝ ਆਇਆ ?

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਟ੍ਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਜਾਨਵਰ ਮੂੰਹ-ਤੋਂ-ਮੂੰਹ ਸੰਪਰਕ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਆਦਤ ਕਿੰਨੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸ ਕਰਨਾ 215 ਤੋਂ 169 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਦਲ ਗਈਆਂ, ਪਰ ਇਹ ਆਦਤ ਕਾਇਮ ਰਹੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਚਿੰਪਾਂਜ਼ੀ, ਬੋਨੋਬੋਸ ਅਤੇ ਓਰੰਗੁਟਾਨ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੁੰਮਦੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਕਸਫੋਰਡ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ "ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਇੰਨੇ ਵਿਆਪਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।"

ਸਭ ਤੋਂ ਔਖਾ ਕੰਮ, ਜਾਨਵਰਾਂ 'ਚ ਕਿਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਜਾਨਵਰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ: ਹਲਕਾ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਮੂੰਹ-ਤੋਂ-ਮੂੰਹ ਸੰਪਰਕ, ਜਿਸ 'ਚ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਹਰਕਤ ਚਿੰਪੈਂਜ਼ੀ, ਬੋਨੋਬੋਸ ਅਤੇ ਓਰੰਗੁਟਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ।

ਕੀੜੀਆਂ, ਪੰਛੀ ਤੇ ਰਿੱਛ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਸ

ਇਸ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕੀੜੀਆਂ, ਪੰਛੀ ਤੇ ਰਿੱਛ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜੀਵ ਵੀ ਕਿਸ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪ੍ਰਾਈਮੇਟਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।

ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਇਹ ਵਿਵਹਾਰ ਸਾਡੇ ਪੂਰਵਜਾਂ, ਚਿੰਪਾਂਜ਼ੀ, ਬੋਨੋਬੋਸ ਅਤੇ ਓਰੰਗੁਟਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਈਵੇਲੂਸ਼ਨ ਐਂਡ ਹਿਊਮਨ ਬਿਹੇਵੀਅਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਖੋਜ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 84% ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਏਂਡਰਥਲ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਕਿਸ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਕਿਸ ਨੂੰ ਆਦਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਗਣਨਾਵਾਂ

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਆਦਤ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰੇ ਬਾਂਦਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਗਣਿਤਿਕ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ।

ਆਕਸਫੋਰਡ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਅਜਿਹੇ ਵਿਵਹਾਰ ਹੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ, ਪਰ ਆਧੁਨਿਕ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ, ਅਸੀਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ।"