'ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ 2009 'ਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ 'ਚ ਹੋਏ ਕਤਲੇਆਮ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ' ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਦਾਅਵਾ
ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬੇਦਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਯੂਨੂਸ ਨੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰ 2009 ਦੀਆਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ ਹੈ।
Posted By Sandip Kaur
Publish Date: Mon, 01 Dec 2025 07:57 AM (IST)
Updated Date: Mon, 01 Dec 2025 08:03 AM (IST)
ਢਾਕਾ, ਏਐਫਪੀ: 16 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਹਿੰਸਕ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਸੀਨੀਅਰ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਰਾਈਫਲਜ਼ (ਬੀਡੀਆਰ) ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ 74 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵਿਦਰੋਹ 2009 ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਤਤਕਾਲੀ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਏਐਲਐਮ ਫਜ਼ਲੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਫਜ਼ਲੇ ਨੂਰ ਤਪੋਸ਼ ਨੇ "ਮੁੱਖ ਤਾਲਮੇਲਕਾਰ" ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿੱਤੀ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਦਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨੂਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। 78 ਸਾਲਾ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੇ ਅਦਾਲਤੀ ਹੁਕਮ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਮੰਗੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਲੱਗੇ ਹਨ ਦੋਸ਼
ਰਹਿਮਾਨ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਰਸੰਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ "ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ" ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਰਹਿਮਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।" ਇਸ ਦੋਸ਼ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ।
ਆਖ਼ਰ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ
ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬੇਦਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਯੂਨੂਸ ਨੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰ 2009 ਦੀਆਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਚਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ ਹੈ।