ਮਹਾਕਾਲ ਦੀ ਭਸਮ ਆਰਤੀ 'ਚ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ਾਮਲ? ਇੱਥੇ ਪੜ੍ਹੋ ਬੁਕਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ, ਡਰੈੱਸ ਕੋਡ ਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪਲਾਨ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਮੀਂਹ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ (ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ) ਦੌਰਾਨ, ਮੌਸਮ ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਕਤੂਬਰ ਅਤੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
Posted By Neha Diwan
Publish Date: Thu, 27 Nov 2025 03:30 PM (IST)
Updated Date: Thu, 27 Nov 2025 03:57 PM (IST)
ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ (Mahakaleshwar Jyotirlinga) ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ 12 ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਇਸ ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੱਖਣਮੁਖੀ ਹੈ, ਭਾਵ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲੱਭ ਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਕਾਲ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਭਗਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਡਰ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੋਕਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਸ਼ਿਪਰਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਹਰ ਸਵੇਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਭਸਮ ਆਰਤੀ (Bhasm Aarti) ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਉਜੈਨ ਵਿੱਚ ਮਹਾਕਾਲ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ਜਾਨਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ- ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ, ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮਾਂ (Mahakal Darshan Timing) ਅਤੇ ਬੁਕਿੰਗ (Bhasm Aarti Ujjain Booking) ਆਦਿ।
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਜਾਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਕੀ ਹੈ?
ਆਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੌਸਮ ਸੁਹਾਵਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਘੁੰਮਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਕੁੰਭ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਭੀੜ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵੱਖਰਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ (ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ) ਦੌਰਾਨ, ਮੌਸਮ ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਕਤੂਬਰ ਅਤੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਆਰਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੀ ਹਨ?
ਮੰਦਰ ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 11 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਰਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਵੱਖਰੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਹ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਸ਼ਡਿਊਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ:
ਸਵੇਰੇ 4:00 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 11:00 ਵਜੇ ਤੱਕ
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਆਰਤੀ ਸਮਾਂ
| ਆਰਤੀ | ਸਮਾਂ | ਨੋਟ |
|---|---|---|
| ਭਸਮ ਆਰਤੀ | ਸਵੇਰੇ 4:00 ਵਜੇ – 6:00 ਵਜੇ | ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਬੁਕਿੰਗ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ |
| ਸਵੇਰ ਦੀ ਆਰਤੀ | ਲਗਭਗ 7:00 ਵਜੇ | ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਲਕਾ ਬਦਲਾਅ ਸੰਭਵ |
| ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਪੂਜਾ / ਮਿਡ-ਡੇ ਆਰਤੀ | ਦੁਪਹਿਰ ਵਿੱਚ | ਸਮਾਂ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ |
| ਸੰਧਿਆ ਆਰਤੀ | ਸ਼ਾਮ 7:00 ਵਜੇ – 7:30 ਵਜੇ | ਨਿਯਮਿਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਆਰਤੀ |
| ਸ਼ਯਨ ਆਰਤੀ | ਰਾਤ 10:30–11:00 ਵਜੇ | ਮੰਦਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ |
ਬੁਕਿੰਗ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਭਸਮ ਆਰਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਬੁਕਿੰਗ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ ਤੁਸੀਂ ਆਰਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ।
ਬੁਕਿੰਗ ਪੋਰਟਲ: ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ shrimahakaleshwar.com 'ਤੇ ਬੁਕਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡਰੈੱਸ ਕੋਡ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਮਰਦਾਂ ਲਈ: ਧੋਤੀ (Dhoti)
ਔਰਤਾਂ ਲਈ: ਸਾੜ੍ਹੀ/ਸਲਵਾਰ ਸੂਟ ਪਹਿਨਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ
ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਨਿਯਮ: ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਬੈਗ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ: ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਆਈ.ਡੀ. ਪ੍ਰੂਫ਼ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ। ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਆਈ.ਡੀ. ਚੈੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੋ: ਮੰਦਿਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਆਰਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭਸਮ ਆਰਤੀ ਦੀ ਟਿਕਟ ਕਦੋਂ ਬੁੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਆਫੀਸ਼ੀਅਲ ਵੈੱਬਸਾਈਟ shrimahakaleshwar.com 'ਤੇ 60 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਐਡਵਾਂਸ ਬੁਕਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਕਾਊਂਟ ਤੋਂ 10 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਚਾਹੀਦੇ?
- ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ 1-2 ਦਿਨ ਕਾਫ਼ੀ ਹਨ।
- ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ: ਭਸਮ ਆਰਤੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਦੂਜੇ ਦਿਨ: ਉਜੈਨ ਦੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਦਿਰ ਜਿਵੇਂ ਕਾਲ ਭੈਰਵ, ਹਰਸਿੱਧੀ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਮੰਗਲਨਾਥ ਮੰਦਿਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੀਏ?
- ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ: ਦਿੱਲੀ, ਮੁੰਬਈ, ਜੈਪੁਰ, ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਉਜੈਨ ਜੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਇੰਦੌਰ ਦਾ ਦੇਵੀ ਅਹੱਲਿਆ ਬਾਈ ਹੋਲਕਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੋਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਉਜੈਨ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ: ਕਾਰ ਜਾਂ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਜੈਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਮੰਦਿਰ ਜਾਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੋਕਲ ਰਿਕਸ਼ਾ ਜਾਂ ਟੈਕਸੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ।