ਸਿਰਫ਼ 'ਉਮਰ' ਦੇਖ ਕੇ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਡਾਕਟਰ

ਪ੍ਰੇਟ੍ਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਬਣਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਕਸਰ ਉਮਰ-ਆਧਾਰਿਤ ਉਮੀਦਾਂ (age-based expectations) ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਔਰਤ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਔਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਗੁਆਂਢੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ? ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਸਬੰਧ ਔਰਤ ਦੀ ਸਿਰਫ਼ ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਔਰਤ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤਿਆਰੀ (mental preparedness), ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ (overall health) ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ (medical care) ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਉਮਰ ਆਧਾਰਿਤ ਰਵਾਇਤੀ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾ ਅਨੁਸਾਰ।

ਬਦਲਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ (lifestyle) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਿਆ, ਕਰੀਅਰ, ਆਰਥਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ।

ਸਿਰਫ਼ 'ਉਮਰ' ਦੇਖ ਕੇ ਨਾ ਲਓ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ

ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਔਰਤਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤੇਜ਼ ਦਬਾਅ (intense pressure) ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਡਾਕਟਰੀ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਸਹੀ ਹੈ ਕਿ ਖਾਸ ਕਰਕੇ 35 ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੱਧਦੀ ਉਮਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ (fertility) ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਜੈਵਿਕ ਹਕੀਕਤ (biological reality) ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ ਸੂਚਿਤ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ (informed planning), ਮੁੱਢਲੀ ਸਲਾਹ (early consultation) ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚਾਂ (regular health check-ups) ਦੇ ਮਹੱਤਵ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਸਿਲਵਰ ਸਟ੍ਰੀਕ ਮਲਟੀਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਇਸਤਰੀ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ (Obstetrics and Gynaecologist) ਡਾ. ਸਵਪਨਿਲ ਅਗਰਹਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਮੈਡੀਕਲ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਮਾਂ ਬਣਨ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਉਮਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣਾ ਨਾ ਤਾਂ ਉਚਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਜਿਵੇਂ - ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਪੋਸ਼ਣ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹੂਲਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਬਾਇਓਲੌਜੀਕਲ ਕਲੌਕ ਦਾ ਡਰ ਛੱਡੋ

ਇਸਤਰੀ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਜਣਨ ਡਾਕਟਰੀ (Reproductive medicine), ਪ੍ਰੀਨੇਟਲ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕਸ (Prenatal diagnostics) ਅਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ (pregnancy care) ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸੁਧਾਰ 30-35 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਨਤੀਜੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਕਸ ਸੁਪਰਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ, ਦੁਆਰਕਾ ਦੀ ਗਾਇਨੇਕੋਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਯਸ਼ਿਕਾ ਗੁਡੇਸਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਰ-ਆਧਾਰਿਤ ਗੱਲਬਾਤ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਜੀਵਨ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਛੁਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਬਾਹਰੀ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾਵਾਂ 'ਤੇ। ਸਰਗਰਮ ਦੇਖਭਾਲ (Active care) ਨਾਲ ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਜੋਖਮਾਂ ਦਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ, ਜੋ ਮਾਂ ਬਣਨ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੁਣਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਥਿਰਤਾ, ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (stronger support system) ਲਿਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ (medical science) ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਦਲਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇ ਕਿ ਮਾਂ ਬਣਨ ਲਈ ਕੋਈ ਇੱਕ 'ਸਹੀ ਉਮਰ' ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ (sensitive) ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।