ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ High BP ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਣੋ ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਤਰੀਕੇ

ਵਿਕਾਸ ਮਿਸ਼ਰਾ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਇਸ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਹ ਦਿਲ, ਗੁਰਦੇ ਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ ਬੈਠਣ ਵਾਲੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਤੇ ਵਧਦਾ ਮੋਟਾਪਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਲ ਧੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੈਂਸੇਟ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 114 ਮਿਲੀਅਨ ਬੱਚੇ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧੇ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜੋ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚ।

ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ ਮੋਟਾਪਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਟਾਪੇ ਤੇ ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਮਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬੱਚੇ ਹੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਾਲਗ ਬਣਣਗੇ ਇਸ ਲਈ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਕਸਰਤ ਵਰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿੰਤਤ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੇ BMI ਚੈੱਕ ਕਰਵਾਓ

2000 ਤੱਕ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਵੀ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਜੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸਦਾ ਹੱਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਮੁੱਖ ਹਨ। ਲਗਪਗ ਹਰ ਪੰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੋਟਾਪਾ ਬੱਚਾ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਹੈ।

ਕਾਰਨ ਕੀ ਹਨ?

ਮੋਬਾਈਲ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਿਤਾਉਣਾ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ, ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ, ਘੱਟ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਮਿਠਾਈਆਂ ਖਾਣਾ, ਖੇਡਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਲਿਵਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਰਿਫਲਕਸ ਨੈਫਰੋਪੈਥੀ, ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਹਾਈਪਰਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ, ਕੁਸ਼ਿੰਗ ਸਿੰਡਰੋਮ ਅਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਐਡਰੀਨਲ ਹਾਈਪਰਪਲਸੀਆ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਟੀਰੀਓਲਜ਼ ਦੇ ਆਰਥਰੋਸਿਸ, ਸਟੀਰੌਇਡ, ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਗੋਲੀਆਂ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦੈ ਹਨ

ਮੋਟਾਪਾ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ

ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਮਾੜੀ ਖੁਰਾਕ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮਕ ਦਾ ਸੇਵਨ

ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਬਦਲਾਅ ਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਦੀ ਘਾਟ

ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ

ਹਰ ਸਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੇ BMI ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ। ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਲਾਹ ਤੇ ਧਿਆਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੰਕ ਫੂਡ ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰੋ। ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਨਮਕ ਘਟਾਓ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖੁਆਓ ਅਤੇ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਲਓ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਮੋਟਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ, ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ, ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ, ਸਟ੍ਰੋਕ, ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ, ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ, ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ, ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।