ਬਾਹਰੋਂ ਲੱਗਦੇ ਹੋ ਫਿੱਟ, ਪਰ ਅੰਦਰੋਂ ਬਲੌਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਨਸਾਂ? ਪਛਾਣੋ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ 5 ਲੁਕਵੇਂ ਸੰਕੇਤ

ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਉਦੋਂ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ (High Cholesterol)। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਣ 'ਤੇ ਇਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਲਾਕੇਜ (ਨਸਾਂ ਦਾ ਬੰਦ ਹੋਣਾ) ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਾਫ਼ ਲੱਛਣ (Symptoms of High Cholesterol) ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਪੱਧਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਿਆ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਕੁਝ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਬਾਰੇ।

1. ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਕੜਵੱਲ

ਜਦੋਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ (ਆਰਟਰੀਜ਼) ਵਿੱਚ ਪਲਾਕ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪੈਰੀਫੇਰਲ ਆਰਟਰੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (Peripheral Artery Disease) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤੁਰਨ-ਫਿਰਨ ਜਾਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹਨ 'ਤੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਕੜਵੱਲ, ਭਾਰੀਪਨ ਜਾਂ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਰਾਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਇਹ ਦਰਦ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

2. ਸੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਭਾਰੀਪਨ

ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਤੱਕ ਖੂਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਨਾੜੀ ਤੰਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ, ਜਕੜਨ, ਭਾਰੀਪਨ ਜਾਂ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਨਜਾਈਨਾ (Angina) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਰਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਜਾਂ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ, ਇਹ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ (ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ) ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

3. ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼

ਜਦੋਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਵਾਲਾ ਖੂਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਉਂਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਮ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਰਨਾ, ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮਿਹਨਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਹ ਫੁੱਲਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਹਾਰਟ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

4. ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਉਭਾਰ

ਕਈ ਵਾਰ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਨਰਮ ਉਭਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੈਂਥੋਮਾਸ (Xanthomas) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਹਾਈਪਰਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲੇਮੀਆ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

5. ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਸੰਤੁਲਨ ਗੁਆਉਣਾ

ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਖੂਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਉਂਦੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ, ਸਿਰ ਹਲਕਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ, ਅਚਾਨਕ ਸੰਤੁਲਨ ਗੁਆਉਣ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ੀਐਂਟ ਇਸਕੇਮਿਕ ਅਟੈਕ (Transient Ischemic Attack - TIA) ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੋਟ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਲੱਛਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਹੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।