ਕਿਤੇ ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤਾ ਨਕਲੀ DigiLocker? ਚੋਰੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਇੰਝ ਕਰੋ ਅਸਲੀ-ਨਕਲੀ ਦੀ ਪਛਾਣ
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਡਿਜੀਟਲ ਵਾਲਿਟ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੰਸ, ਆਧਾਰ, ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸ਼ੀਟਾਂ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪਰ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਅਸਲੀ ਵਰਗੀ ਦਿਖਣ ਵਾਲੀ ਨਕਲੀ DigiLocker ਐਪ ਬਣਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
Posted By Sandip Kaur
Publish Date: Wed, 24 Dec 2025 01:39 PM (IST)
Updated Date: Wed, 24 Dec 2025 01:48 PM (IST)
ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ DigiLocker ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ? ਜੇਕਰ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਡਿਜੀਟਲ ਵਾਲਿਟ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਆਧਾਰ, ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸ਼ੀਟਾਂ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪਰ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਅਸਲੀ ਵਰਗੀ ਦਿਖਣ ਵਾਲੀ ਨਕਲੀ DigiLocker ਐਪ ਬਣਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਡਾਟਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ (MeitY) ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਗੂਗਲ ਪਲੇਅ ਸਟੋਰ 'ਤੇ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨਕਲੀ ਐਪਸ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ਼ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਨਕਲੀ DigiLocker ਐਪ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਖ਼ਤਰੇ?
ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ: ਤੁਹਾਡਾ ਆਧਾਰ, ਪੈਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਈਡੀ ਸਕੈਮਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ: ਤੁਹਾਡੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰਾਹੀਂ UPI ਜਾਂ ਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਫਰਾਡ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਾਲਵੇਅਰ ਹਮਲਾ: ਨਕਲੀ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਮਾਲਵੇਅਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗਲਤ ਵਰਤੋਂ: ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਲੋਨ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਜਾਰੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਡਾਟਾ ਵਿਕਰੀ: ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡਾਟਾ ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ 'ਤੇ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਸਲੀ DigiLocker ਐਪ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
ਡਿਵੈਲਪਰ ਦਾ ਨਾਂ ਚੈੱਕ ਕਰੋ: ਅਸਲੀ ਐਪ ਦੇ ਡਿਵੈਲਪਰ ਦਾ ਨਾਂ National e-Governance Division (NeGD) ਜਾਂ Government of India ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਾਂ ਦਿਖੇ, ਤਾਂ ਐਪ ਫਰਜ਼ੀ ਹੈ।
ਡਾਊਨਲੋਡਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ: ਅਸਲੀ ਐਪ ਦੇ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ: ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਲਿੰਕ ਤੋਂ ਹੀ ਐਪ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਨਕਲੀ ਐਪ ਇੰਸਟਾਲ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰੀਏ?
ਤੁਰੰਤ ਡਿਲੀਟ ਕਰੋ: ਐਪ ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਅਨ-ਇੰਸਟਾਲ ਕਰ ਦਿਓ।
ਪਰਮਿਸ਼ਨ ਚੈੱਕ ਕਰੋ: ਦੇਖੋ ਕਿ ਐਪ ਨੇ ਕੈਮਰਾ, ਮੈਸੇਜ ਜਾਂ ਸਟੋਰੇਜ ਦੀ ਕੋਈ ਗਲਤ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਲਈ।
ਪਾਸਵਰਡ ਬਦਲੋ: DigiLocker, ਆਧਾਰ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਈਮੇਲ ਦੇ ਪਾਸਵਰਡ ਤੁਰੰਤ ਬਦਲ ਦਿਓ।
ਫ਼ੋਨ ਸਕੈਨ ਕਰੋ: ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਐਂਟੀ-ਮਾਲਵੇਅਰ ਨਾਲ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰੋ।
ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ: ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ www.cybercrime.gov.in ਜਾਂ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 1930 'ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ।
ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ:
ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਵਿਊ ਅਤੇ ਡਿਵੈਲਪਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਪ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਰਮਿਸ਼ਨ ਨਾ ਦਿਓ।
ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਐਪਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਅਪਡੇਟ ਰੱਖੋ।
ਆਪਣੀਆਂ ਆਈਡੀਜ਼ 'ਤੇ Two-Factor Authentication (2FA) ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਨ ਰੱਖੋ।