Night Weddings: ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਆਹ, ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ?

ਧਰਮ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ 16 ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੰਸਕਾਰ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਵੀ ਨਿਭਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਿਸੇ ਉਤਸਵ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਈ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਕਰਨਾ ਇੰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਕਿਉਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।

ਇਹ ਹੈ ਕਾਰਨ

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਭ ਮਹੂਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਵਿਆਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸ਼ੁਭ ਨਤੀਜੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪੰਚਾਂਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਲਈ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਤੇ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਮਹੂਰਤ ਲਈ ਲਗਨ ਕੁੰਡਲੀ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਯੋਗ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਆਹ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦੈ

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਸ਼ੀਤਲਤਾ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਗਵਾਹ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਵਿਆਹ ਸੰਪੰਨ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਆਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਧਰੂਵ ਤਾਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਧਰੂਵ ਤਾਰੇ ਨੂੰ ਵੀ ਗਵਾਹ ਮੰਨ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਹਨ ਕੁਝ ਕਾਰਨ

ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਸਮਾਰੋਹ ਹੋਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਲੁਟੇਰੇ, ਡਾਕੂ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਆਹ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਮੁਹੱਲਾ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜਾਗ ਕੇ ਬਰਾਤ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਾਹਰੀ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿੰਡ-ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਆਦਿ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਬਣ ਗਈ। ਰਾਤ ਦੀ ਠੰਢਕ ਵੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਆਹ ਸਮਾਗਮ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ।