Kids Health Alert : ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਪੇਟ 'ਚ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਹੈਂਡ, ਫੁੱਟ ਐਂਡ ਮਾਊਥ ਰੋਗ, Monkey Pox ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੇਣ ਘਬਰਾ ਰਹੇ ਮਾਪੇ

ਜ.ਸ., ਲੁਧਿਆਣਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਹੱਥ, ਪੈਰ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ (Hand Foot and Mouth Disease - HFMD) ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹਨ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਰਗੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਵੀ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਂਗ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਦਾਣੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਡਰੇ ਹੋਏ ਮਾਪੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਦਯਾਨੰਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ (ਡੀਐਮਸੀਐਚ) ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਓਪੀਡੀ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਡੀਐਮਸੀਐਚ ਦੇ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਕਮਲ ਅਰੋੜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਾਇਰਲ ਰੋਗ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੱਥਾਂ, ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸਨੂੰ ਹੱਥ, ਪੈਰ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕਮਰ 'ਤੇ ਲਾਲ ਧੱਫੜ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਸਤ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ ਘਟ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਬੁਖਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਲਾਲ ਧੱਫੜ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਜਲਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਬੁਖਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਉਤਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਧੱਫੜ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਰ ਸਾਲ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਬਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸਾਲ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਡਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਜਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖੁਜਲੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਜੇ ਬੱਚਾ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ

ਡਾ: ਕਮਲ ਅਰੋੜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੱਥਾਂ, ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ 'ਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਚੌਕਸ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਅਲੱਗ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਫੈਲੇਗੀ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਓ। ਉਸਨੂੰ ਪੀਣ ਲਈ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋ। ਨਾਰੀਅਲ ਪਾਣੀ, ORS, ਦਹੀਂ, ਦਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਤੇਲਯੁਕਤ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਨਾ ਦਿਓ

ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਗਰਮ, ਤੇਲਯੁਕਤ, ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ, ਸੋਡਾ, ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਜੂਸ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਾ ਦਿਓ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਗਲੇ 'ਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦਰਦ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਹੁੰ ਕੱਟੋ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ। ਬਿਮਾਰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕੱਪੜੇ, ਤੌਲੀਏ, ਬੈੱਡਸ਼ੀਟ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਅਤੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧੋਵੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਬੁਖਾਰ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲੋ।

ਲੁਧਿਆਣਾ 'ਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਆਇਆ

ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ ਡਾ: ਹਿਤਿੰਦਰ ਕੌਰ ਕਲੇਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਇਸ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕੀ ਮਰੀਜ਼ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਸ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ ਤੇ ਸਫਾਈ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।

ਇਹ ਹਨ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣ

ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਕੁਝ ਗੰਢਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੱਥਾਂ, ਪੈਰਾਂ, ਚਿਹਰੇ, ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਧੱਫੜ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਲੱਛਣ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।