ਸਰੀਰ 'ਚ Vitamin-B12 ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੱਛਣਾਂ (Vitamin-B12 Deficiency Early Symptoms) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਇਸਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਡਾਈਟ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ 'ਚ ਕਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ 'ਚ ਅਕਸਰ ਇਸ ਦੀ ਕਮੀ (Vitamin B12 Deficiency) ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰ 'ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੱਛਣਾਂ (Vitamin-B12 Deficiency Early Symptoms) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹੜਾ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਥਕਾਵਟ ਆਮ ਦਿਨ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਚ ਵਿਅਕਤੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਥੱਕਿਆ-ਥੱਕਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ 'ਚ ਲਾਲ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਉਂਦੀ।
ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ ਤੇ ਸਕਿੰਨ ਦਾ ਪੀਲਾ ਪੈਣਾ : ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਸਕਿੰਨ ਦਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਜਾਂ ਫੀਕਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਝਰਝਨਾਹਟ ਜਾਂ ਸੁੰਨਾਪਨ : ਹੱਥਾਂ-ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਸੂਈਆਂ ਚੁਭਣ ਜਿਹਾ ਅਹਿਸਾਸ ਜਾਂ ਸੁੰਨਪਨ ਹੋਣਾ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਨਰਵਸ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ 'ਚ ਘਾਟ ਅਤੇ ਫੋਕਸ ਕਰਨ 'ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ : ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਆਦਤ ਵਧਣਾ, ਬ੍ਰੇਨ ਫੌਗ ਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
ਮੂਡ 'ਚ ਬਦਲਾਅ : ਚਿੜਚਿੜਾਪਣ, ਉਦਾਸੀ ਜਾਂ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ।
ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਮੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਧਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਰਵਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮਾਸ ਤੇ ਆਂਡੇ : ਚਿਕਨ ਤੇ ਆਂਡੇ ਦੀ ਜ਼ਰਦੀ 'ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਸੀ ਫੂਡਜ਼ : ਸਾਲਮਨ, ਟੂਨਾ, ਟਰਾਊਟ ਤੇ ਹੇਅਰਿੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ 'ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ : ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ ਤੇ ਪਨੀਰ ਵਰਗੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦਾ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਬਦਲ ਹਨ।
- ਫੋਰਟੀਫਾਈਡ ਫੂਡਸ : ਜੋ ਲੋਕ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਜਾਂ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਫੋਰਟੀਫਾਈਡ ਫੂਡਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਬਦਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਬਾਹਰੋਂ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।