ਜੇਕਰ ਦਿਸਣ ਲੱਗਣ ਇਹ 10 ਲੱਛਣ ਤਾਂ ਸਮਝ ਜਾਓ ਸਰੀਰ ਨਹੀਂ ਝੱਲ ਪਾ ਰਿਹੈ ਤਣਾਅ ; ਤੁਰੰਤ ਲਓ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ ਥੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਫ਼ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ
Posted By alisha
Publish Date: Sat, 13 Dec 2025 11:48 AM (IST)
Updated Date: Sat, 13 Dec 2025 12:03 PM (IST)
ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਤਣਾਅ ਅੱਜ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਆਮ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੰਮ ਦਾ ਤਣਾਅ, ਘਰ ਦੀ ਚਿੰਤਾ, ਵਧਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ, ਘਰ ਦੀ ਈਐਮਆਈ (EMI) ਅਤੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਸਾਨੂੰ ਘੇਰੀ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਤਣਾਅ ਹੋਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਸਭ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਤਣਾਅ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਖੋਹਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ (Chronic Stress Side Effects) ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਪਛਾਣੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਤਣਾਅ (Stress) ਹੈਂਡਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਕਿਹੜੇ ਸੰਕੇਤਾਂ (Stress Signals in Body) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
1. ਲਗਾਤਾਰ ਥਕਾਵਟ ਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ ਥੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਫ਼ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਤਣਾਅ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
2. ਨੀਂਦ 'ਚ ਗੜਬੜੀ
ਇਨਸੌਮਨੀਆ (Insomnia), ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨੀਂਦ ਟੁੱਟਣਾ, ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੌਣਾ, ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਸ਼ਾਂਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਪਾਉਂਦਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਖਲਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
3. ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸੋਜ, ਕਬਜ਼, ਦਸਤ ਜਾਂ ਇਰਿਟੇਬਲ ਬਾਊਲ ਸਿੰਡਰੋਮ (IBS) ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ। ਆਂਤ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਸਬੰਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ "ਗਟ-ਬ੍ਰੇਨ ਐਕਸਿਸ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
4. ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬਿਮਾਰ ਪੈਣਾ
ਤਣਾਅ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹੋ।
5. ਸਿਰ ਦਰਦ ਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਚ ਤਣਾਅ
ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਜਬਾੜ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਗਰਦਨ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਕੜਨ ਤਣਾਅ ਦੇ ਕੁਝ ਸਰੀਰਕ ਲੱਛਣ ਹਨ। ਸਰੀਰ 'ਫਲਾਈਟ-ਔਰ-ਫਾਈਟ' (Flight-or-Fight) ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁੰਘੇੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
6. ਭੁੱਖ 'ਚ ਬਦਲਾਅ
ਕੁਝ ਲੋਕ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਦੀ ਭੁੱਖ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਅਸੰਤੁਲਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
7. ਫੋਕਸ 'ਚ ਕਮੀ ਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ 'ਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ
ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫੋਕਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
8. ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਹੋਣਾ
ਤਣਾਅ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਮੋਡ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
9. ਮੂਡ ਸਵਿੰਗ ਤੇ ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ
ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਆਉਣਾ, ਬਿਨਾਂ ਗੱਲੋਂ ਰੋਣਾ ਜਾਂ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਬਦਲਾਅ ਤਣਾਅ ਦੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਲੱਛਣ ਹਨ।
10. ਚਮੜੀ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਐਗਜ਼ੀਮਾ, ਸੋਰਾਇਸਿਸ, ਮੁਹਾਸੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਕਰੀਏ?
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ (Stress Management) 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਮਦਦ ਲਓ।
ਬੇਦਾਅਵਾ (Disclaimer): ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਸੁਝਾਅ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਸਵਾਲ ਜਾਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਲਓ।