EPFO Pension: ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੀ ਮੌਤ ਮਗਰੋਂ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਪੈਨਸ਼ਨ? ਖਾਤੇ 'ਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਇੰਨੇ ਰੁਪਏ
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੌਕਰੀਪੇਸ਼ਾ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ EPF ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਬੈਲੇਂਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਫੰਡ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਬੈਲੇਂਸ ਇੱਕਮੁਸ਼ਤ ਭੁਗਤਾਨ ਵਜੋਂ ਮਿਲੇਗਾ।ਜੇਕਰ EPS ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ।ਜੇਕਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ₹1,000 ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਹੋਵੇਗੀ।
Posted By Sandip Kaur
Publish Date: Thu, 04 Dec 2025 02:12 PM (IST)
Updated Date: Thu, 04 Dec 2025 02:22 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: EPFO Pension: ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ EPFO ਦੀ EPS (ਐਮਪਲਾਈਜ਼ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ) ਤਹਿਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸੇ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਅਜੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾਵਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।EPS ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ₹1000 ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ EPS ਤਹਿਤ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਕੰਟਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਵਨ ਭਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪੈਨਸ਼ਨ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੈਂਬਰ 58 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਪਰ, ਜੇਕਰ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਕੀ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕਮੁਸ਼ਤ ਰਕਮ ਮਿਲੇਗੀ, ਜਾਂ ਕੀ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮ੍ਰਿਤਕ ਪੈਨਸ਼ਨਰ ਦੇ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੇ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪੈਸਾ
ਹਰ ਮਹੀਨੇ, ਤੁਹਾਡਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਤੁਹਾਡੀ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ (ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ, ਜੇ ਕੋਈ ਹੈ) ਦਾ 12% ਕੱਟ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ EPF ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਓਨੀ ਹੀ ਰਕਮ ਆਪਣੇ ਯੋਗਦਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਸਮੇਂ ਇੱਕਮੁਸ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਦੇ 12% ਯੋਗਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ 8.33% ਰਕਮ ਐਮਪਲਾਈਜ਼ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (EPS) ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪੂਲ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਰੈਗੂਲਰ ਆਮਦਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਗਣਨਾ ਲਈ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ ₹15,000 ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਹੈ (ਭਾਵ ₹1,250 ਤੁਹਾਡੇ EPS ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ), ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਸਲ ਮੁੱਢਲੀ ਤਨਖਾਹ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਚੁਣਿਆ ਹੋਵੇ।ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਸਾਲ ਦੀ EPS ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ 'ਤੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਫਾਰਮੂਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।ਪੈਨਸ਼ਨ = (ਪੈਨਸ਼ਨਯੋਗ ਤਨਖਾਹ (ਆਖਰੀ 60 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਔਸਤ) X ਪੈਨਸ਼ਨਯੋਗ ਸੇਵਾ) / 70) ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਕੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ ਪੈਨਸ਼ਨ?
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੌਕਰੀਪੇਸ਼ਾ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ EPF ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਬੈਲੇਂਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਫੰਡ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਬੈਲੇਂਸ ਇੱਕਮੁਸ਼ਤ ਭੁਗਤਾਨ ਵਜੋਂ ਮਿਲੇਗਾ।ਜੇਕਰ EPS ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲੇਗੀ।ਜੇਕਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ₹1,000 ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਹੋਵੇਗੀ।
ਪੈਨਸ਼ਨ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ?
ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਪੈਨਸ਼ਨਰ ਦੇ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਈ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਪੈਨਸ਼ਨਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਤਰੀਕ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ, 1995 ਤਹਿਤ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਂਬਰ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਸਗੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ - ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ - ਵੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ।