ਅੰਦਰੂਨੀ ਆਵਾਜ਼

ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ, ਦੇਖਣ, ਸੁਨਣ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬਿਰਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ: ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ। ਬਾਹਰੀ ਬਿਰਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਾਹਰੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖਣ, ਸੁਨਣ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਅੰਦਰੂਨੀ ਬਿਰਤੀ ਸੂਖਮ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖਣ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਨਣ ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਵਾਜ਼ ਇਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਊਰਜਾ ਹੈ ਜੋ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਤੈਅ ਮਿਆਰ ਤੋਂ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਜੀਵਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਆਵਾਜ਼ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਇਕ ਖਾਸ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ, ਬੋਲਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਉਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਸੁਨਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੀ ਵਸਤੂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਨ ਵਿਚ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ, ਦੂਜੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਲਈ ਇਕ ਉਤੇਜਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰਿਕ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਚੇਤਨਾ ਆਵਾਜ਼ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋਵਾਂ ’ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਮਾਨਸਿਕ ਚੇਤਨਾ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਨ ਦੀਆਂ ਚੰਚਲ ਬਿਰਤੀਆਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਚੇਤਨਾ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਵਾਰਥ, ਲਾਲਚ, ਮੋਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸ਼ੋਰ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿਚ ਸਰਬ ਵਿਆਪਕ ਭਲਾਈ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁੱਧ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ੋਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਅਸੀਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਨਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਨਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅੰਦਰੂਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਨਣ ਲਈ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵੱਲੋਂ ਇਕ ਅਨਮੋਲ ਤੋਹਫ਼ਾ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਾਲ ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਓ।

-ਡਾ. ਸੱਤਿਆਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਮਿਸ਼ਰ