ਐਲ ਨੀਨੋ ਪੈਟਰਨ ਇੱਕ ਗਰਮ ਪੜਾਅ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦਾ ਸਤ੍ਹਾ ਪਾਣੀ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਲਾ ਨੀਨਾ ਇੱਕ ਠੰਢਾ ਪੜਾਅ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਠੰਢ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਰਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ, ਨੈਨੀਤਾਲ। ਲਾ ਨੀਨਾ (La Nina) ਦੇ ਐਕਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨੇ ਇਸ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਜਗਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। NOAA ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਇਸਦੇ ਐਕਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ (Northern Hemisphere) ਦੀਆਂ ਸਰਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਠੰਢ ਨਾਲ ਲੰਘਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ।
ਆਰੀਆਭੱਟ ਆਬਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (Senior atmospheric scientist of Aryabhatta Observational Science Research Institute ARIES) ਐਰੀਜ਼ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (NOAA) ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਮੌਸਮੀ ਚੱਕਰ ਲਾ ਨੀਨਾ ਦੇ ਐਕਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਐਕਟਿਵ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਲਾ ਨੀਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਤਾਪਮਾਨ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਢਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲਾ ਨੀਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ। ਨਾਲ ਹੀ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ (snowfall) ਲਈ ਪੱਛਮੀ ਗੜਬੜ (western disturbance) ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਮੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਢ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨੈਨੀਤਾਲ (Nainital): ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ(effect of climate change) ਕੇਂਦਰੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨੈਨੀਤਾਲ ਅਤੇ ਮੁਕਤੇਸ਼ਵਰ(Nainital and Mukteshwar) ਵਰਗੇ ਉੱਚਾਈ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਜਿਸਦਾ ਇੱਥੇ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ 'ਤੇ ਵੀ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਲਾ ਨੀਨਾ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰਹੇਗੀ।
ਲਾ ਨੀਨਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੈ (La Nina affects the weather of the world)
ਨੈਨੀਤਾਲ: ਐਲ ਨੀਨੋ ਅਤੇ ਲਾ ਨੀਨਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦੋ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਜਲਵਾਯੂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮ ਗਰਮ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਠੰਢਾ।
ਐਲ ਨੀਨੋ ਪੈਟਰਨ (El Niño pattern) ਇੱਕ ਗਰਮ ਪੜਾਅ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦਾ ਸਤ੍ਹਾ ਪਾਣੀ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਲਾ ਨੀਨਾ ਇੱਕ ਠੰਢਾ ਪੜਾਅ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਠੰਢ ਵਧਦੀ ਹੈ।