ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੀ ਤਿਆਰੀ, ਪੜ੍ਹੋ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਧਿਆਨ

ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਭਾਸ਼ਾ ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ ਜਿੰਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।’ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਜਾਂ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕਰਨਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵੱਲ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਅਨੇਕਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਡਾ. ਜੌਨ ਡੀ. ਕ੍ਰਮੰਬੋਲਟਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੰਟਰਵਿਊ ਅਜਿਹਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਲਚਸਪ ਅਤੇ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਦੋਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੱਖ ਜੋ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਚਾਰ ਹੁਨਰ

ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਖੇਤਰ ਹੋਵੇ (ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਕਾਰੋਬਾਰ, ਕਲਾ ਜਾਂ ਵਿਗਿਆਨ), ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਚੰਗੇ ਹੁਨਰ ਸਾਨੂੰ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਬੋਲਣ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਣਾਉਣ ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ’ਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਨੌਕਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ 'ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਚਾਰ ਹੁਨਰ ਅਕਸਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬੋਲ ਸਕਣ, ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਣ ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਚ ਰਚ ਸਕਣ। ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇੰਟਰਵਿਊ ’ਚ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਚੰਗੇ ਹੁਨਰ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੇ ਸਰਲ, ਵਿਹਾਰਕ ਤਰੀਕੇ ਕੀ ਹਨ?

ਭਾਸ਼ਾ ’ਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ

ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਾਰੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੈਨਲ ਨੂੰ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਵਧਾਈ ਦੇਣਾ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਤੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਾ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਤੱਥ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਇਕ ਕੰਬਦੀ ਜਾਂ ਘਬਰਾਹਟ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼, ਅਜੀਬ ਵਿਰਾਮ ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ ਵਿਆਕਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿਚ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਸਗੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਰਕਪੂਰਨ, ਅਨੁਕੂਲ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਲੋਚਨਾਤਮਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਤਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੰਚਾਰ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਜੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਨੂੰ ਇਕ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਹੈ ਜਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸੰਗਠਨਾਤਮਿਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਚੰਗਾ ਸੰਚਾਰਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲਣ ਅਤੇ ਲਿਖਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਖ਼ਾਸਕਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਰਮਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਵਿਹਾਰਕ ਤਕਨੀਕਾਂ

ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਹਾਰਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਬੋਲਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ। ਅਸੀਂ ਸਧਾਰਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੇ ਵਾਕਾਂਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਹਰ ਰੋਜ਼ 5-10 ਮਿੰਟ ਖ਼ੁਦ ਨਾਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਆਮ ਇੰਟਰਵਿਊ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ (ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ਜਾਂ ਸਾਨੂੰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਉਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ) ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣੋ ਤੇ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਮੋਕ ਇੰਟਰਵਿਊ (ਨਕਲੀ ਇੰਟਰਵਿਊ) ਕਰੋ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਜਾਂ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਿਰੀਖਣ ਕਰੋ ਕਿ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੁਨ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਯੂਟਿਊਬ, ਲਿੰਕਡਇਨ ਲਰਨਿੰਗ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਲਰਨਿੰਗ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਵਰਗੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉਪਯੋਗੀ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੇ ਸਮੀਕਰਨ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਉ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਉਚਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਨਾ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ, ਨਾਵਲਾਂ ਜਾਂ ਲੇਖਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ਬਦ ਉਚਾਰਨ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਰਥ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਹਰ ਰੋਜ਼ 5 ਨਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਸਿੱਖੋ।

ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਭਾਸ਼ਾ ’ਚ ਹੁੰਦਾ ਸੁਧਾਰ

ਡੇਵਿਡ ਮੈਕੂਲਫ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਬਿਹਤਰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਲਿਖੋ। ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੋਚਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਆਨਲਾਈਨ ਵਿਆਕਰਨ ਕੋਰਸ (ਕੌਰਸੇਰਾ, ਯੂਡਮੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੌਂਸਲ) ਵੀ ਉਚਿਤ ਹਨ। ਮੌਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਅਸਲ ਜੀਵਨ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਰੀਅਰ ਮਾਹਿਰ, ਸਿੱਖਿਅਕ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੌਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਪ੍ਰਵਾਹ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਟੋਸਟਮਾਸਟਰਜ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ, ਡਿਬੇਟ ਕਲੱਬ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਇੰਟਰਵਿਊ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਵਰਗੇ ਸਮੂਹ ਨਿਯਮਿਤ ਐਕਸਪੋਜਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੈਰੀਅਰ ਕੋਚ ਰੋਬਿਨ ਰਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਕੀਮਤੀ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਸੰਖੇਪ ਰਹੋ ਅਤੇ ਸਲੈਂਗ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਮ ਪ੍ਰਗਟਾਵਿਆਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਰੁਕਣਾ ਵੀ ਠੀਕ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ, ਤਾਂ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਛੋ।

ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨਾ

ਆਖ਼ਰ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਪਸ਼ਟਤਾ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਉਹ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਜੋ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈਣ, ਕੰਮ ’ਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪੌੜੀ ਉੱਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਆਸਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਮਾਂਡ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਬਿਨੈਕਾਰ ਤੋਂ ਯਾਦਗਾਰੀ, ਯੋਗ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਏ ਹੋ ਅਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਜਿੰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

- ਡਾ. ਵੰਦਨਾ ਸ਼ਰਮਾ