ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲਏ ਅਕਾਉਂਟ 'ਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕ੍ਰਿਪਟੋ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 11.7 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਜ਼ਬਤੀ ਨੇ ਖੋਲੀ ਪੋਲ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 13.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਬਿਟਕੋਇਨ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਟਕੋਇਨ ਇੱਕ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰੈਕੇਟ ਦੇ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਚੇਨ ਜ਼ੀ ਤੋਂ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਚੇਨ ਨੂੰ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਜ਼ਬਤ ਪਿਛਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕ੍ਰਿਪਟੋ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
Posted By Tejinder Thind
Publish Date: Sat, 18 Oct 2025 03:04 PM (IST)
Updated Date: Sat, 18 Oct 2025 03:55 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਤੁਸੀਂ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਮੁਦਰਾ ਗੁਮਨਾਮ ਅਤੇ ਅਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਿੱਥ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ (DOJ) ਨੇ 13.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ ₹1,17,854 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦੇ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਦੀ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਚੇਨ ਜ਼ੀ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਕਥਿਤ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਅਪਰਾਧੀ ਤੋਂ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੂੰ "ਸੂਰ ਕਤਲ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰੈਕੇਟ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਚੇਨ ਜ਼ੀ 'ਤੇ ਵਾਇਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਘੁਟਾਲੇ ਕੈਂਪ ਚਲਾਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੇਨ ਤੋਂ 127,271 ਬਿਟਕੋਇਨ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਸੰਪਤੀ ਜ਼ਬਤ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੀ?
ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੋਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਬਲਾਕਚੈਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਫਰਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੇਨ ਦੇ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਵਾਲਿਟ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਿੱਜੀ ਕੁੰਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 2020 ਵਿੱਚ ਹੈਕ ਕਰ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਟੂਏ ਇੱਕ ਕਮਜ਼ੋਰ PRNG ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਕ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਗੁਪਤ, ਪਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਿਕਲਿਆ?
ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਛਾਣ ਇਸਦੀ ਗੁਮਨਾਮਤਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ, ਸਤੋਸ਼ੀ ਨਾਕਾਮੋਟੋ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵੀ ਇੱਕ ਰਹੱਸ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਘਟਨਾ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਕਨੀਕੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕੋਲ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਵਰਗੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਸੰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਸੰਪਤੀਆਂ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਬਲਾਕਚੈਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, DOJ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀ।
ਸਵੈ-ਵਾਲਿਟ ਬਨਾਮ ਹੋਸਟਡ ਵਾਲਿਟ
ਚੇਨ 'ਤੇ ਬਿਟਕੁਆਇਨ "ਅਨਹੋਸਟਡ ਵਾਲਿਟ" ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ, ਭਾਵ ਉਪਭੋਗਤਾ ਖੁਦ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਾਲਿਟ ਵਧੇਰੇ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਅਤੇ ਫੰਡਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਘੱਟ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਝਦਾਰ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਜੋਖਮ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ—ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੁੰਜੀਆਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੁੰਜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ।
ਮਾਰਕੀਟ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਬਤੀ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਇਹ ਵੀ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕ੍ਰਿਪਟੋ 'ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।