ਜੇਐੱਨਐੱਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪਰਾਧਿਕ ਅਦਾਲਤ (ਆਈਸੀਸੀ) ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਾਰੰਟ ਜੰਗੀ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੀ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦੇਣ ਦੇ ਯੁੱਧ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ 'ਤੇ ਹੇਗ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ? ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ।

ਪੁਤਿਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਾਰੰਟ

ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰੂਸ ਨੇ ਵਾਰੰਟ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕੋਈ ਯੁੱਧ ਅਪਰਾਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਵਾਰੰਟ 'ਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?

ਰੂਸ ਨੇ ਆਈਸੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਮਿਤਰੀ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਟਾਇਲਟ ਪੇਪਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੂਸੀ ਬੁਲਾਰੇ ਮਾਰੀਆ ਜ਼ਖਾਰੋਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ਦਾ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ

ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਵਾਰੰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਵਕੀਲ ਕਰੀਮ ਖਾਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੇਤਾ ਜਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਕੋਲ ਕੋਈ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਆਈਸੀਸੀ

ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਾਂਗ ਰੂਸ ਵੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪਰਾਧਿਕ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਈਸੀਸੀ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਖੁਦ ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਦੂਜਾ, ਰੂਸ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਸੀ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਾਰੰਟ ਨੂੰ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਖਿਲਾਫ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਾਰੰਟ ਨੂੰ ਰੱਦ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ।

ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ

ਆਈਸੀਸੀ ਕੋਲ ਹੁਣ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਹੋਰ ਔਖੇ ਰਸਤੇ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਕੋਲ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਹੁਣ ਇਸਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਆਈਸੀਸੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਰੂਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਪੁਤਿਨ 'ਤੇ ਵਾਰੰਟ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ 'ਤੇ ਇਸ ਵਾਰੰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਆਪਣੇ 123 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੌਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲ ਕਰੀਮ ਖਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅੱਗੇ ਝੁਕ ਜਾਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ।

Posted By: Jaswinder Duhra