ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੈ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ


By Neha diwan2025-08-22, 14:39 ISTpunjabijagran.com

ਅੱਜ ਦੀ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਜੰਕ ਫੂਡ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ, ਕੰਮ ਦਾ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੱਲ ਧੱਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਲਿਵਰ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਚਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਤੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਕਾਰਜ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।

ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ

ਜੇਕਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ, ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਦਾਗ ਟਿਸ਼ੂ ਬਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲਿਵਰ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ, ਭਾਰ ਘਟਣਾ, ਥਕਾਵਟ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਪੀਲੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਲੀਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚਰਬੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਸੋਜਸ਼ ਕਾਰਨ, ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੀਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹਨ।

ਭੁੱਖ ਦੀ ਘਾਟ, ਲਗਾਤਾਰ ਥਕਾਵਟ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਗੰਢ ਜਾਂ ਸੋਜ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਣਾ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਵਰ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੁੱਗਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਲਿਵਰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਦਾ ਪਾਚਕ ਕਿਰਿਆ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਟਾਈਪ-2 ਸ਼ੂਗਰ

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦਾ ਚੌਥਾ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਪ੍ਰਭਾਵ ਟਾਈਪ-2 ਸ਼ੂਗਰ ਹੈ। ਲਿਵਰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਇਕੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਅੱਖਾਂ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੂਗਰ ਵਰਗੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇਣ ਵਰਗਾ ਹੈ।

ਕੀ ਸੋਇਆਬੀਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵਧਦੈ ਜਾਂ ਘਟਦੈ? ਜਾਣੋ