ਆਨਲਾਈਨ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਛੇਤੀ ਹੀ 29 ਮਈ ਨੂੰ ਆਪਣਾ NVS-01 ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ (NavIC) ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੀ ਗਈ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਦੀ NavIC ਲੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। 2,232 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦਾ ਜੀਐਸਐਲਵੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ 29 ਮਈ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ ਕਿ NavIC ਭਾਰਤ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ Google ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ NavIC ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਕਿਉਂ ਹੈ ਖ਼ਾਸ
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਜਾਣ ਲਈ ਗੂਗਲ ਮੈਪ ਜਾਂ ਐਪਲ ਮੈਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਗਲੋਬਲ ਪੋਜ਼ੀਸ਼ਨਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (ਜੀ.ਪੀ.ਐੱਸ.) ਨਾਂ ਦੀ ਇਹ ਸੇਵਾ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਛੱਡੇ ਗਏ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਪਰ ਨੈਵੀ.ਆਈ.ਸੀ. ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਪਣੀ ਜੀਪੀਐਸ ਸੇਵਾ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ।
25 May Sunil Dutt Death Anniversary: ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਸੁਨੀਲ ਦੱਤ ਪੰਜਾਬ 'ਚ 2000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਚੱਲੇ, ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਪਏ ਛਾਲੇ
ਭਾਰਤ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਕਰੇਗਾ ਮਦਦ
NavIC ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਜੋ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ 7 ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਹੈ। NavIC ਦਾ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਇੰਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ 1500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੱਸ ਦੇਵੇਗਾ। ਇੰਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਵਰੇਜ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਰਾਹੀਂ ਸਹੀ ਟਿਕਾਣਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਲ ਹੈ ਆਪਣਾ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ
ਗਲੋਬਲ ਪੋਜ਼ੀਸ਼ਨਿੰਗ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ ਪਰ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਆਇਆ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਚੀਨ ਕੋਲ ਹੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਟਰੇਸਿੰਗ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕੀ GPS ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੂਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਗਲੋਨਾਸ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਕੋਲ ਬੀਡੂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਗੈਲੀਲੀਓ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
NavIC ਬਾਰੇ ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ
- ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 7 ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ।
- ਇਹ ਸਾਰੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਿੱਧੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਗੇ।
-ਇਹ ਉਪਗ੍ਰਹਿ 23 ਘੰਟੇ, 56 ਮਿੰਟ ਅਤੇ 4 ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਆਰਬਿਟ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦਾ ਸਹੀ ਆਰਬਿਟਲ ਪੀਰੀਅਡ ਹੈ ਇਸਲਈ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।
- NavIC ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰੂਬੀਡੀਅਮ ਪਰਮਾਣੂ ਘੜੀਆਂ ਵੀ ਹਨ, ਜੋ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਦੂਰੀ, ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਅਮਰੀਕਨ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ (GPS) 31 ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨਾਲ ਗਣਨਾ ਕਰ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਟਰੇਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ NavIC ਸਿਰਫ਼ 7 ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਟਰੇਸ ਕਰੇਗਾ।
-ਇਸਰੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਜਾਣਨ ਲਈ 24 ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
Posted By: Jaswinder Duhra
Copyright © 2023 Jagran Prakashan Limited.