ਇਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਸ਼ੌਕੀਆ ਬਾਜ਼ ਤੇ ਮੁਰਗਾ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ।

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਸਿਹਤ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸ਼ਬਦ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣ ਕੇ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ ਇਹ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ 'ਚ ਜਗ੍ਹਾ-ਜਗ੍ਹਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਘਟਨਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਚ ਚੱਲਦੀ ਕਾਰ ਵਿਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਭੰਡਾਰਨ, ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਦੀ ਭਰਮਾਰ, ਮਹਿੰਗੀ ਢੁਆਈ ਵਰਗੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਕਦੇ ਆਲੂ-ਪਿਆਜ਼ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਨੌਬਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਹੰਝੂ ਲਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

ਮੁੱਢ ਕਦੀਮੋਂ 'ਖੇਤੀਬਾੜੀ' ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਿੱਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਨਵੇਂ ਰੰਗ-ਰੂਪ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਸੌੜੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦ ਇਹ ਪਿੰਡਾਂ ਤਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਲੋਕ ਬੜੇ ਪਿਆਰ, ਇਤਫ਼ਾਕ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

ਦੀਵਾਲੀ ਅਤੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਦੀਵੇ, ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਲੈਂਪ ਆਦਿ ਬਾਲ ਕੇ ਚਾਨਣ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਲਵ ਜਹਾਦ 'ਤੇ ਇਕ ਬਹਿਸ ਛਿੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਬੱਲਭਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਿਕਿਤਾ ਹੱਤਿਆਕਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਸੂਬੇ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ।

ਦਿੱਲੀ-ਐੱਨਸੀਆਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਹੈ...

ਚੁੱਪ ਸਦਕਾ ਮਨੁੱਖ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮਸਲੇ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚੁੱਪ ਆਤਮਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਘੱਟ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖ ਲਵੇ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਬਣਾ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਧੀਆਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜਨਮ ਲੈਣ ਉਪਰੰਤ ਹਰ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਘਰ, ਨਗਰ, ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਘਰ 'ਚ ਉਸ ਦਾ ਬਚਪਨ ਬੀਤਿਆ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਯਾਦਾਂ ਵੀ ਜੁੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਬੀਤੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਲਗਪਗ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਕਰੋੜ ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਜਨਤਕ ਵੰਡ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ ਪਸਰੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਵਸਤਾਂ 'ਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਮਠਿਆਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ 'ਚ ਹੋਏ ਇਜ਼ਾਫੇ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਮਿਲਵਟਖੋਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਭ ਤੋ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ। ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੇ ਹਰ ਪੰਨੇ 'ਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ੁਦ ਕੀਤੀ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ।

ਜ਼ਮੀਰ ਸ਼ਬਦ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਕਿਤੇ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗੁਜ਼ਰੇ ਜ਼ਮਾਨੇ 'ਚ ਲੋਕ ਗ਼ਲਤ ਨੂੰ ਗ਼ਲਤ ਕਹਿਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।

ਜੇ ਮਨ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਜੋ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹਾ-ਬਹੁਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਮਨ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਰੋਗਾਂ-ਸਾੜਿਆਂ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਸਤ-ਵਿਅਸਤ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਵੇਂ ਖੇਤੀ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਦਕਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹਵੋਗਾ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੈਂਕੜੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦਿਨ-ਬ-ਦਿਨ ਹੋਰ ਸੰਘਰਸ਼ਮਈ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਦੋਸਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕਰੀਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲਾਤ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਣ। ਮਹਾਪੁਰਸ਼ ਸਾਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੰਗਤ ਚੰਗੀ ਰੱਖੀਏ।

ਮਾਰਚ 1918 ਵਿਚ ਜਦ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਆਪਣੇ ਅੰਤਿਮ ਦੌਰ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫੂਲ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਆਈ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲਹਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਨੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਕਾਰਨ ਆਈ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।