ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੀ ਮਿਸਾਲਾਂ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਸਾਈਕਲਾਂ 'ਤੇ ਥਾਨ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਦਕਾ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਬਣ ਗਏ। ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਮੈਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਦਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਪੱਲਾ ਕਦੇ ਨਾ ਛੱਡਣ।

ਕੁਝ ਲੋਕ 29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਮਨਾਉਣਗੇ ਪਰ 30 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸਰਬੋਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੰਚਮੀ 29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 10:45 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ 30 ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰੇ 1:19 ਤਕ ਮਹੂਰਤ ਰਹੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਉਦਯਾ ਤਿਥੀ ਦਾ ਮਾਨ 30 ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵਿਆਹ 29 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੋਣਗੇ।

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਗੁਰੂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਬ੍ਰਿਤੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਹੈ।੨। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਪਿਆਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਭੈੜੇ ਹਨ, ਰੱਬ ਮਿਹਰ ਹੀ ਕਰੇ। ਹੇ ਭਾਈ! ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਹ ਕਰੋ, ਉਹ ਬੜੇ ਪਾਪੀ ਤੇ ਹੱਤਿਆਰੇ ਹਨ; ਮਨੋਂ ਖੋਟੇ ਉਹ ਆਦਮੀ ਵਿਭਚਾਰਨ ਇਸਤ੍ਰੀ ਵਾਂਗ ਘਰ-ਘਰ ਫਿਰਦੇ ਹਨ। ਵਡਭਾਗੀ ਮਨੁੱਖ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਨਿਵਾਜੀ ਹੋਈ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਹੇ ਹਰੀ! ਮੈਂ ਸਦਕੇ ਹਾਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਤੋਂ, ਮੇਹਰ ਕਰਕੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ।੨੩।

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਬਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰਮੁੱਖੀ ਅੱਖਰਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਆਪ ਨੇ ਮਹਾਨ ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਬਾਣੀ ਦਾ ਗਿਆਨ ਲਿਆ ਤੇ ਬਾਣੀ ਕੰਠ ਕਰਨ ਲੱਗੇ।

ਸ਼ਨੀ ਦਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਪੈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਨੀਆਂ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਦੇਖਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੰਨੀਆਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀਓ! (ਮੇਰੀ ਗੱਲ) ਸੁਣੋ ਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦੀ ਸੇਵਾ-ਭਗਤੀ ਕਰਿਆ ਕਰੋ! ਔਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀ ਪ੍ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਪਾਂਦੀ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਉਹ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਲੁਟਾ ਬੈਠਦੀ ਹੈ ਤੇ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਕਰਮ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਹਿਮਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ। ਅਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਮਤਲਬਪ੍ਰਸਤੀ ਲਈ ਕੀਤਾ ਕੰਮ ਬੰਧਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜਦਕਿ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਜੋਤਿਸ਼ ਆਚਾਰੀਆ ਪੰਡਤ ਅਮਰ ਡੱਬਾਵਾਲਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਮੌਨੀ ਮੱਸਿਆ 'ਤੇ 24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਆਸ਼ਾੜਾ ਨਕਸ਼ੱਤਰ, ਵਜਰ ਯੋਗ ਤੇ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ 'ਚ 10 ਵਜੇ ਸ਼ਨੀ ਬ੍ਰਿਸ਼ਚਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮਕਰ ਰਾਸ਼ੀ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਰਾਸ਼ੀ 'ਚ ਸ਼ਨੀ ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਸਾਲ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਕਰੀ ਤੇ ਮਾਰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਨਕਸ਼ੱਤਰਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਮਕਰ ਸ਼ਨੀ ਦੀ ਆਪਣੀ ਰਾਸ਼ੀ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਹੀ ਰਾਸ਼ੀ 'ਚ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਜਾਤਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਤੇ ਸ਼ੁੱਭ ਫਲ਼ ਦੇਣਗੇ।

ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਮੌਨੀ ਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਮਾਘੀ ਮੱਸਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਘ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਘੀ ਮੱਸਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪਾਰੇ ਦਾ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਰ ਕਰ ਜਾਣਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਅਖੌਤੀ ਤਰੱਕੀ ਪੂਰੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਖ਼ਰਾਬ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ?

ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਅਵਸਥਾਵਾਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਕ ਦੂਜਾ ਪਹਿਲੂ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਤਮਿਕ ਜਾਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।

ਹੇ ਸੰਤ ਜਨੋ! ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ (ਇਕ) ਸੁੰਦਰ (ਅਸਥਾਨ) ਹੈ। ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ (ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ) ਆਤਮਕ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਮਨ ਨੂੰ ਨਾਮ-ਜਲ ਨਾਲ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰਦਾ ਹੈ), ਉਸ ਦੀ ਜਿੰਦ ਦਾ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਪਾਰ-ਉਤਾਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਕੁਲ ਨੂੰ ਭੀ (ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ) ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।੧।ਰਹਾਉ।

ਇਸ ਤੋਂ ਉਪਜਿਆ ਸਾੜਾ ਆਤਮਾ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਅਤੇ ਆਤਮ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਅੜਿੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸਬਰ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਵਾਰਥ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਈਰਖਾ-ਸਾੜੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਉਪਜਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।

ਪਹਿਲੀ ਜੋਤ ਤੋਂ ਦੱਸਵੀਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੋਤ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਕਲਿਯੁਗ ਦੇ ਬਿਖ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਤੇ ਸਹਿਜ ਆਨੰਦ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣਾ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਅੰਤਰ ਅਵਸਥਾ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸੀ।

ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਸੋਹਣੇ ਚਰਨਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵ (ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤਪਸ਼ ਤੋਂ) ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਸੁਣ ਕੇ (ਬੰਦਗੀ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ) ਮਨ ਨਿਡਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ-ਧਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਸ ਧਨ ਵਿਚ ਕਦੇ ਘਾਟਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਅਜੇਹੇ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤਿ ਬੜੇ ਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸੰਤ ਜਨ ਅੱਠੇ ਪਹਿਰ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਜਸ ਸੁਣਦੇ ਹਨ ॥੧੭॥

ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ, ਇਸ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਆਇਆ ਹਾਂ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇਂਗਾ । ਸੋ, ਹੇ ਮਾਲਕ ਪ੍ਰਭੂ! ਜਿਵੇਂ ਤੈਨੂੰ ਚੰਗੇ ਲੱਗੇ, ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ । (ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੇ) ਗੁਰੂ ਨੇ ਭੇਜਿਆ ਹੈ, (ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਦਰ ਦਾ) ਰਸਤਾ ਗੁਰੂ ਨੇ (ਵਿਖਾਇਆ ਹੈ) ।੧।ਰਹਾਉ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! (ਤੇਰੀ ਰਚੀ) ਮਾਇਆ (ਇਕ ਵੱਡਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ) ਪਾਰ ਲੰਘਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ (ਤੇਜ਼) ਹਵਾ ਧੱਕੇ ਮਾਰਦੀ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ ਮਾਇਆ (ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਧੱਕੇ ਮਾਰਦੀਆਂ ਹਨ) ।੧।

ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਦਇਆ, ਪਰਉਪਕਾਰ ਅਤੇ ਦਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਸਹਿਜ ਬਿਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਉਮਰ ਲੰਬੀ ਹੋਣ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ।

ਨਵੇਂ ਵਰ੍ਹੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਹੀਨਾ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਘ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ ਤਾਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਲਏ ਗਏ ਨਵੇਂ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੇ ਵੀ ਦਮ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਹੇ ਭਾਈ! ਭਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਰਦਿਆਂ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਮਹਾ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਗੁਰੂ ਨੇ (ਮੈਨੂੰ) ਇਹ ਸਮਝ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਕਿ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ) ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਜੁਗਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਇੱਕ ਜੁਗਤਿ ਭੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੀ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।੧।

ਇਹ ਚੰਗੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਸੰਜਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਥਾਹ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਜਮ ਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਚੰਗੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੇ ਚੰਗੀ ਸੰਗਤ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਵਿਚਾਰ ਸੰਜਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।