ਬੈਂਕਿੰਗ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਕ ਜਨਵਰੀ 2021 ਤੋਂ ਚੈੱਕ ਪੇਮੈਂਟਸ ਲਈ ਸਕਰਾਤਮ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਬੈਕਿੰਗ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਚ ਕਮੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਦਮ ਉਠਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ 'ਚ ਘੋਟਾਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ 'ਤੇ ਨਕੇਲ ਕੱਸਣ ਦੀ ਜੋ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਿ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ

ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੈਬਿਟ ਤੇ ਪ੍ਰੀਪੇਡ ਕਾਰਡਾਂ 'ਤੇ ਵਪਾਰੀ ਛੋਟ ਦਰ MDR ਨੂੰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਮੁੱਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 0.6 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤਕ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।

ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (RBI) ਨੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਤੇ ਡੈਬਿਟ ਕਾਰਡ ਨਿਯਮਾਂ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। RBI ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਬਦਲਾਅ 30 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਜਿਸ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕਰਜ ਉਸੇ 'ਚ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਸਬੰਧੀ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗ ਜਗਤ ਨੂੰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਡਾ. ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨਾਲ...

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਉਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ ਤਰਲਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਉਪਾਅ ਕਰੇਗਾ।

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ Lone moratorium ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਵਿਆਜ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਨੂੰ ਮਾਫ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ।

ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਬੈਂਕ ਘੁਟਾਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ’ਤੇ ਲਗਾਮ ਕੱਸਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲਤਾ ਵਾਲੇ ਸੈਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ’ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਜਾਰੀ 39 ਕੰਸਲਟੈਂਟ, ਡਾਟਾ ਏਨਾਲਿਸਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਭਰਤੀ ਸਬੰਧੀ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਰੀਕ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਹੁਦਿਆਂ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਇਛੁੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੁਣ 5 ਸਤੰਬਰ ਤਕ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਤਾਰੀਕ ਵਧਾਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅਪਲਾਈ ਲਈ 22 ਅਗਸਤ ਆਖ਼ਰੀ ਤਾਰੀਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਰੀਕ ਸਬੰਧੀ ਅਪਡੇਟ 21 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਦੇ ਰਿਕਰੂਟਮੈਂਟ ਪੌਰਟਲ, opportunities.rbi.org.in 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

RBI ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਰਜ਼ੀਹ ਸੈਕਟਰ ਲੈਂਡਿੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੋਰੇਟੋਰੀਅਮ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਅੱਜ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੋਰੇਟੋਰੀਅਮ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਵਿਆਜ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਸਬੰਧੀ ਦਾਖ਼ਲ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ Loan Moratorium ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਸ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਆਰਬੀਆਈ ਹੁਣ Loan Moratorium ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੇਪੋ ਰੇਟ 'ਚ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਨ ਦੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਾਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ 'ਚ ਸਮਰੱਥ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ।

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਨ ਮੋਰੈਟੋਰੀਅਮ (Loan Moratorium) ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਆਜ ਛੋਟ ਦੀ ਮੰਗ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ।

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਮੁਫ਼ਤ ਮਾਰਕੀਟ ਓਪਰੇਸ਼ਨ (ਓਐੱਮਓ) ਰਾਹੀਂ ਕੁੱਲ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮੁੱਲ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ-ਵਿਕਰੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਓਐੱਮਓ ਦਾ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਦੋ ਕਿਸ਼ਤਾਂ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਨਕਦੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਅਤੇ ਉਭਰਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਮੁਫ਼ਤ ਮਾਰਕੀਟ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ 10,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸ਼ਤਾਂ 'ਚ ਕੁੱਲ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਇਕੱਠੀ ਖ਼ਰੀਦ-ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੇ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੇ ਅਸਰ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਲਈ EMI 'ਚ ਛੋਟ ਯਾਨੀ Moratorium ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਅਗਸਤ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ Moratorium ਦੀ ਮਿਆਦ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨੀਤੀਗਤ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿਚ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਬਾਕੀ ਹੈ

ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕਾਰਡ ਤੇ UPI ਤੋਂ ਆਫਲਾਈਨ ਪੇਮੈਂਟ ਸੁਵਿਧਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਖ਼ਪਤਕਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲੱਗੇ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੁਣ ਇਸ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਹੈ ਆਫਲਾਈਨ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ।

ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਇਲਟ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 'ਆਫਲਾਈਨ' (ਭਾਵ) ਬਿਨਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਕਾਰਡ ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਛੋਟੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਕ ਵਾਰ 'ਚ 200 ਰੁਪਏ ਤਕ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਲਗਪਗ ਹਰ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਚੈੱਕ ਫਰਾਡ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ 'ਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਚੈੱਕ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਫੰਡ ਕੱਢਣ ਲਈ ਅਕਾਊਂਟ ਹੋਲਡਰ ਦੇ ਵਿਵਰਣ 'ਚ ਫੇਰਬਦਲ ਕਾਫੀ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਾਲਾ ਦੀ ਕਮਾਈ ਮਿੰਟਾਂ 'ਚ ਉਡਾ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।