ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਆਸਰੇ ਨਾਲ ਮਾਇਆ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋਈ ਸੀ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਕਰਮ ਦਾ ਕਠੋਰ ਵਿਧਾਨ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

ਮਨੁੱਖੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਮੌਕਾ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਹਕੀਕਤ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕੇ।

ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਜਿਹੀ ਭਿਆਨਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲਾਏ ਗਏ ਲਾਕਡਾਊਨ ਤੇ ਕਰਿਫ਼ਊ ਕਾਰਨ ਬੇਲਣ ਬਿ੍ਗੇਡ ਦੀ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਨੀਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ 'ਚ ਹੀ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ।

ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੰਤਰੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਜ਼ਰੀਏ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ 1000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐੱਲਪੀਜੀ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਰਜ਼ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ।

ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਬੇਹੱਦ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੁਦਰਤ ਆਪਣਾ ਸੰਤੁਲਨ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ 'ਚ ਅਸਮਰੱਥ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ।

ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਮਕ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਸਮੇਤ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵੀ 'ਲੌਕਡਾਊਨ' ਹੈ।ਭਾਵ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਘਰ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਜੇਲ੍ਹ।ਤਾਂ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਰਗੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਨਿਰੰਤਰ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਮੋਟਰ ਗੱਡੀਆਂ, ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਨਾੜ ਨੂੰ ਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਅੱਗ ਵਰਗੇ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਉੱਪਰ ਵੱਸਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਲਈ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਉਲਟ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਢੇਰੀ ਢਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਦਾਸ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਸਮਰਪਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ-ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਰਪਿਤ ਕਰ ਦੇਣਾ, ਨਿਛਾਵਰ ਕਰ ਦੇਣਾ। ਸਮਰਪਣ ਭਾਵ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਬਲੀਦਾਨ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ।

ਕਲਯੁੱਗ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਦੌਰ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਯੁੱਗ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਚੌਗਿਰਦਾ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਗ਼ੌਰ ਕਰਨ ਦਾ ਵਕਤ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਮਾਮ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਜੀਵਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਜਾਣ, ਕਿਤੋਂ ਆਉਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕਾਹਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇੰਜ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਕੋਈ ਟਾਈਮ ਨਾ ਖੁੰਝ ਜਾਵੇ। ਮੈਂ ਉਸ ਕੰਮ ਤੋਂ ਨਾ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂ। ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਕੰਮ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।

ਪਿਆਰ ਦੀ ਕੋਈ ਹੱਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਨਾ ਇਸ ਨੂੰ ਤੋਲਿਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਿਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਕਦੇ ਵੀ ਧੱਕਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਪਿਆਰ ਚਿੜੀਆਂ ਦੀ ਚੀਂ-ਚੀਂ, ਬੋਹੜ ਦੀ ਛਾਂ ਜਾਂ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਦਾ ਖਿੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੱਗੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਲਾਚਾਰੀ ਦੇਖ ਕੇ ਇਹ ਗੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਸੱਚ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਿੰਨਾ ਮਰਜ਼ੀ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਲਵੇ, ਕੁਦਰਤ ਤੋਂ ਪਾਰ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ।

ਆਓ! ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਜੁੜਦੇ ਹੋਏ ਹਵਾ, ਮਿੱਟੀ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰੀਏ। ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਡਿੱਗਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਬਚਾਈਏ। ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੌਦੇ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰੀਏ।

ਦੇਸ਼-ਵਿਆਪੀ ਲਾਕਡਾਊਨ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੰਗ 'ਚ ਹੀ ਸਹਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਬਲਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰਥਾ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕੁਦਰਤ ਦਿਆਲੂ-ਕਿਰਪਾਲੂ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਦਿਆਲਤਾ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਤਮਾਮ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦਾ ਆਧਾਰ 'ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਸਹਿਮਤੀ' ਸੀ ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਸਮੁੱਚੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਜਨਤਕ ਵਸਤੂ ਇਕ ਜਿਨਸ ਹੈ ਜੋ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵੇਚੀ ਜਾਂ ਖ਼ਰੀਦੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਬੁੱਧੀ ਵਾਲੇ ਸੇਬ ਨੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਭਾਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਨਵੀਨਤਮ ਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਤਾਂ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨੇ ਇਨਸਾਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਤਬਾਹੀ ਵੱਲ ਵੀ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ 'ਚ ਚਿੜੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਰਣਨ ਹੈ। ਚਿੜੀਆਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਅਲਾਰਮ ਹਨ। ਚਿੜੀਆਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਕੁਦਰਤ ਤੋਂ ਬਲਿਹਾਰੀ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਵਤੀਰਾ ਨਾ ਬਦਲਿਆ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਵਾਇਰਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਣ ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਾਸਤੇ ਘਾਤਕ ਅਤੇ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਸਾਬਤ ਹੋਣ।