ਆਤਮ-ਬਲ ਆਤਮਾ ਦੀ ਉਹ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਇਨਸਾਨ ਜੀਵਨ 'ਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ।

ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਫਲਤਾ, ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ, ਕਾਫ਼ੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅਕ੍ਰਿਤਘਣ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਅਹਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਦਿਖਾ ਕੇ ਜਾਂ ਬੁਰਾ ਕਹਿ ਕੇ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਦੁਖਾਵੇ।

ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਆਲਰਾਊਂਡਰ ਹਾਰਦਿਕ ਪਾਂਡਿਆ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਪਿਤਾ ਬਣੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗੇਤਰ ਨਤਾਸ਼ਾ ਸਟੇਨਕੋਵਿਕ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੀ ਇਕ ਪਿਆਰੇ ਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਰ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਅਰਥ ਉਸ ਦੀ ਬਿਰਤੀ ਤੋਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਿਰਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੈਵੀ ਜਾਂ ਦਾਨਵੀ ਬਿਰਤੀ ਦਾ ਹੈ।

ਸਵੇਰਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਅਚੇਤਨ ਤੋਂ ਚੇਤਨਾ ਵੱਲ ਚੱਲਣ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ, ਸਵੇਰਾ।

ਕਦੇ-ਕਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਪਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਦ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਪਤਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਦੇ ਮਨਫ਼ੀ ਹੋਣ ਦਾ ਬੋਧ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਕ ਭਰਮ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ, ਆਤਮਬੋਧ ਤੋਂ ਵਿਰਵਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਅਸਮਰੱਥ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਬਾਦਤ ਜਾਂ ਭਗਤੀ ਸਚਮੁੱਚ ਬਹੁਤ ਚਮਤਕਾਰੀ ਚੀਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਬਾਦਤ 'ਚ ਉਹ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜੋ ਮੁਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਖ਼ਸ਼ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਵਿੱਤਰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਵੀ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਧੂ-ਸੰਤਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਚੰਗੀ ਸਿੱਖਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ 'ਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ 'ਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਗੁਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਦੁੱਖ-ਮੁਸੀਬਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ।

ਅਸੀਂ ਆਮ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬਿਜਲੀ ਜਾਣ 'ਤੇ ਪੱਖੇ ਜਾਂ ਏਸੀ ਦੇ ਬੰਦ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਅਗਲੇ ਹੀ ਪਲ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਭਾਵੇਂ ਸਭ ਰੂਹਾਨੀ ਰਹਿਬਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕਾਮ, ਕਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਹੰਕਾਰ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਚੰਗੇ ਕਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਕੁ ਧਰਮੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜੇ ਚੋਰਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸਟੀਵ ਜਾਬਜ਼ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਵਕਤ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਗੁਜ਼ਾਰ ਕੇ ਬੇਕਾਰ ਨਾ ਕਰੋ।

ਵਿੱਦਿਆ ਗਿਆਨ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਮਹਿਜ਼ ਪੁਸਤਕ ਪੋਸ਼ਕ ਹੈ। ਗਿਆਨ ਦੀ ਕਮੀ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਮਹਿਜ਼ ਕਾਗ਼ਜ਼ਾਂ ਦਾ ਢੇਰ ਹੈ।

ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤਿਅੰਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬੁੱਧੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁੰਜ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਨੂੰ ਬੁੱਧੀ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜ੍ਹ-ਲਿਖ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਅਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ-ਤਿਵੇਂ ਉਸ ਦਾ ਸਬਰ-ਸੰਤੋਖ ਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਿਸ਼ਤੇ ਬੜੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੱਚੇ ਘੜੇ ਵਾਂਗ ਤਿੜਕ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਸ਼ਹੂਰ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੁਕਰਾਤ ਦਾ ਜਨਮ ਯੂਨਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਏਥਨਜ਼ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਅਦਭੁਤ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤੱਥ ਬੇਹੱਦ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਹਨ।

ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਜਨਮ ਤੋਂ ਅਖ਼ੀਰ ਤਕ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਗਿਆਨ ਸਿੱਖਦੇ ਹੀ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਗਿਆਨ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਅਵਸਥਾ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਇਨਸਾਨ ਜਿੱਥੇ ਆਤਮਾ ਦਾ ਸੰਪੂਰਨ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਜਾਏ, ਗਿਆਨੀ ਹੈ।

ਅਧਿਆਤਮ ਮੁਤਾਬਕ ਧਰਮ ਨਾਲ ਵੈਰਾਗ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਨਾਲ ਗਿਆਨ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਧਰਮ ਤੋਂ ਮਤਲਬ ਕੇਵਲ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਧਰਮ ਦਾ ਅਸਲੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀ ਮਾਤਰ ਦੇ ਕਲਿਆਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਨਾਉਣਾ।

ਇਹ ਸਮੁੱਚਾ ਸੰਸਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਨਾਸ਼ਵਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੀਰ (ਪਾਣੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ-ਸਿਮਰਨ ਖੀਰ (ਦੁੱਧ) ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ।