ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਮੰਚ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਨ 2019 ਵਿਚ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਕਾਰ ਦਾ ਮੁੱਲ 24 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਸੀ ਜੋ 2021 ਵਿਚ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 2025 ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰ ਦੇ ਭਾਅ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਸੰਨ 2019 ਵਿਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰ ਦਾ ਮੁੱਲ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਸੀ ਜੋ 2021 ਵਿਚ 39 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਤੇ 2025 ਵਿਚ ਪੈਟਰੋਲ ਕਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਸਸਤਾ 18 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁੱਡ ਟੱਚ ਅਤੇ ਬੈਡ ਟੱਚ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਟੀਚਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬੈਡ ਟੱਚ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਅੰਗਾਂ (ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਪਾਰਟਸ) ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸੋ। ਸਾਲ 2019 ਵਿਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੋਕਸੋ ਕੋਰਟ ਬਣਾਵੇਗੀ।

‘ਗੁਰੂ’ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ’ਚੋਂ ਚਾਨਣ ਪੱਖ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਮਾਰਿਆ ਪਰ ਇਸ ਪਥਰਥਵਾਦੀ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਝ ਉਲਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਤ ਬਿਲਕੁਲ ਬਦਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਸਤਾਦ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਸਗੋਂ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਸਿੱਖਿਆ ਖ਼ਰੀਦਣ ਵਾਲਾ ਟਿਊਟਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।

ਟਰੂਡੋ ਨੇ 15 ਅਗਸਤ 2021 ਨੂੰ ਮੱਧਕਾਲੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਾਰਨ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਟਰੂਡੋ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਘਰ, ਸਿਹਤ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਟੈਕਸ ਤੇ ਗ਼ਰੀਬੀ ਵਰਗੇ ਮੁੱਦੇ ਮੁੱਖ ਹਨ। ਮਹਾਮਾਰੀ ’ਚ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਸਨ।

ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਪੁਆਧ ਦੇ 50 ਪਿੰਡ ਉਜਾੜ ਕੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖ਼ੂਬ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਇਆ। ਪੁਆਧੀ ਬੋਲੀ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਵਿਰਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਹੱਤਤਾ ਨਾ ਮਿਲ ਸਕੀ। ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਕੇਵਲ ਆਪਣਾ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਲਈ ਪੁਆਧ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਅਤੇ ਹੱਕਾਂ ਵੱਲ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਇਸ ਚਿੰਤਾ ’ਚ ਸਨ ਕਿ ਬੱਚੇ ਬਾਹਰ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣਗੇ ਪਰ ਇਸ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ’ਚ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਬੁਰੇ ਵਕਤ ’ਚ ਬੱਚੇ ਘਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ। ਕੀ ਅਸੀਂ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਵਾਰਥੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਰਿਸ਼ਤੇ-ਨਾਤਿਆਂ ਦਾ ਚਲਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ’ਚ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਵੀ ਇਹ ਚਲਨ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨਾਲ ਜੀਓ।

ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਮੂੰਹ ’ਚੋਂ ਕਿਰਦੇ ਨੇ ਤਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਹੋਣ। ਪੰਜਾਬੀ ਬੰਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ। ਲੱਖਾਂ ਮੀਲ ਬੈਠਾ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਟੋਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਕਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਨਾ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਬਿੜਕ ਰੱਖਦੈ ਕਿ ‘ਮੇਰੇ ਪੰਜਾਬ’ ਵਿਚ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਣੇ ਸੁਣ ਕੇ ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਨੱਚ-ਨੱਚ ਫਾਥਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ।

ਤਨਖ਼ਾਹ ’ਚ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਦਫ਼ਤਰ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਦਲਿਤ ਆਗੂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ’ਤੇ ਬੈਠਿਆ ਹੈ।

ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਨੇ ਨਵਾਂ ਪੈਂਤੜਾ ਚੱਲਦਿਆਂ ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਵਿਧਾਇਕ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਜਾਤਾਂ, ਮਜ਼ਹਬਾਂ ਤੇ ਬਿਰਾਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖ ਕੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇ ਕੇ ਨਿਵਾਜ਼ਦੀ ਹੈ। ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਲਿਤ ਆਗੂ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

ਭਾਈ ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਲੰਗੇਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਜਨਵਰੀ 1882 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਲੰਗੇਰੀ ’ਚ ਹੋਇਆ । ਸਕੂਲ ਤਾਂ ਉਹ ਘੱਟ ਹੀ ਗਏ ਪਰ ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਪੜ੍ਹ- ਲਿਖ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਉਹ 1902 ’ਚ ਫ਼ੌਜ ’ਚ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਾਸਤੇ ਕਲਕੱਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਕਲਕੱਤੇ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਫੜਿਆ ਤੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ , ਸ਼ੰਘਾਈ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਨਵੰਬਰ 1906 ’ਚ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਤੇ ਫਿਰ ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਪੁੱਜ ਗਏ।

ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਦਲਿਤ ਚਿਹਰਾ ਦੇ ਕੇ ਚੰਗਾ ਸਿਆਸੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਭਵਨ ’ਚ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਹੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਲਿਤ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦੇਣਗੇ। ਇਹ ਲਗਪਗ 33 ਤੋਂ 35 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਲਿਤ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਸੂਬੇ ’ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਦਾ ਸੋਚਿਆ ਸਮਝਿਆ ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਿਆਸੀ ਕਦਮ ਹੈ।

ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ-ਜੋਖਾ ਸਦਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਬੀਤੇ ਹੋਏ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਕੇ ਦੇਖਣ ’ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤਜਰਬੇ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਜਰਬੇ ਸਾਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਜਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਸਬਕ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਯਕੀਨਨ ਸਫਲਤਾ ਵੱਲ ਵਧ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਜੰਗਲ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸ਼ੇਰ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਇਕ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਗੁਮਨਾਮੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੰਢਾ ਰਹੇ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਅਸਲੀ ਹੀਰੋ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣੀਆਂ ਤਾਂ ਗਰਮੀਆਂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਤਕ ਸੁੰਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਬਰਫ਼ ਉੱਪਰ ਨੰਗੇ ਪਿੰਡੇ ਲਿਟਾਉਣਾ, ਬਿਨਾਂ ਵਜ੍ਹਾ ਕੁੱਟਮਾਰ ਕਰਨੀ, ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਬੇੜੀਆਂ ਵਿਚ ਜਕੜ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਤਾਂ ਆਮ ਗੱਲ ਸੀ।

ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨੀਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਜੋ ਤਰਕ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਉਹ ਹੋਰ ਸੂਬੇ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨਿੱਜੀ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿਚ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਿਚ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਪੈਸਾ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਾਕਟਰਾਂ ਵਿਚ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਦਾ ਭਾਵ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਹੋੜ ਵਿਚ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਕੋਚਿੰਗ ਅਤੇ ਟਿਊਸ਼ਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ’ਤੇ ਲਗਾਮ ਲੱਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਲੱਖ ਸਮਝਾਉਣ ਅਤੇ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰਨ ’ਤੇ ਵੀ ਉਹ ਨਾ ਰੁਕੀ। ਅਖ਼ੀਰ ਕਿਸੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਅਖੌਤੀ ਸਾਧ ਕੋਲੋਂ ਕਾਲੇ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਗੰਢਾਂ ਮਰਵਾ ਕੇ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਲੱਤ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਡਾਕਟਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਅਸਰ ਅਤੇ ਰਾਤ ਭਰ ਦੇ ਆਰਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਪੈਰ ਦੀ ਸੋਜ਼ਿਸ਼ ਨੇ ਉਤਰਨ ਦਾ ਨਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਆ ਪਰ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਕਾਲੇ ਧਾਗੇ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦੇ ਗਿਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।

ਬੀਤੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਹਰੀਸ਼ ਰਾਵਤ ਨੇ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਭਵਨ ਵਿਚ ਪਾਰਟੀ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਪੰਜ ਵਜੇ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦ ਕੇ ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦਾ ਸਪਸ਼ਟ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਵਤ ਨੇ ਬਾਗ਼ੀ ਧੜੇ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਗਾਮੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਹੀ ਲੜੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਗ਼ੀ ਧੜੇ ਨੇ ਤਿੱਖੇ ਤੇਵਰ ਦਿਖਾਏ ਤਾਂ ਰਾਵਤ ਨੇ ਹੱਥ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।

ਮਗਨਰੇਗਾ ਨੂੰ ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਨੇ ਵਰਲਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ 2014 ਵਿਚ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਿੱਲਖਣ ਸਕੀਮ ਗਰਦਾਨਿਆ। ਮਗਨਰੇਗਾ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਹਰੇਕ ਗ਼ਰੀਬ ਪੇਂਡੂ ਪਰਿਵਾਰ ਜਿਸ ਦੇ ਅਨਪੜ੍ਹ ਬਾਲਗ ਮੈਂਬਰ ਸਰੀਰਕ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 100 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਮਜ਼ਦੂਰੀ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਤੈਅ ਹੈ।

ਸੰਨ 1913 ਨੂੰ ਇਸੇ ਹੀ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਗ਼ਦਰ ਨਾਂ ਦਾ ਅਖ਼ਬਾਰ ਕੱਢਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਟੁੰਡੀਲਾਟ ਦੀਆਂ ਹੀ ਛਪਦੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਟੁੰਡੀਲਾਟ ਦੇ ਰੋਮ-ਰੋਮ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦਾ ਜਜ਼ਬਾ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।

ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਸ਼ਹਿਰ ’ਚ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦਾ ਮੇਲਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ‘ਦ ਗ੍ਰੇਟ ਰੈਮਨ ਜਾਂ ਅਪੋਲੋ ਸਰਕਸ’ ਅਦਲ-ਬਦਲ ਕੇ ਸਾਲ-ਛਿਮਾਹੀ ਮਗਰੋਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਨੰਗਲ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਸਾਲ ਭਰ ਚੌਂਕਾ-ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਕਰਦੀ ਜਾਂ ਸਾਡੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਿਖਾਈ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਤੋਂ ਸਿਵਾਏ ਘਰੋਂ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਂਦੀ। ਸੰਨ 1947 ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਮਗਰੋਂ ਸਾਡਾ ਨਾਨਾ ਅੱਸੂ ਮਹੀਨੇ ਟੱਬਰ ਸਮੇਤ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਆਪਣਾ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਹੋਤੀ ਮਰਦਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪਟਿਆਲੇ ਆ ਵਸਿਆ ਸੀ।

ਮੰਤਰੀ ਕਾਂਗੜ ਦੇ ਦਾਮਾਦ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਈਟੀਓ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਵੀ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਪਿਛਲੀ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੌਰਾਨ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀਂ ਫੜਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਧਾਇਕ ਫਤਿਹਜੰਗ ਬਾਜਵਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ’ਚ ਤੇ ਰਾਕੇਸ਼ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਮਾਲ ਵਿਭਾਗ ’ਚ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।