'ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ 'ਚ ਇੰਨਾ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ', SC 'ਚ ਵਕੀਲ ਨੇ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ AI ਤੋਂ ਲਿਖਿਆ ਫਰਜ਼ੀ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ; ਫਿਰ ਮੰਗੀ ਮਾਫੀ

ਡਿਜੀਟਲ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਦਾਲਤ (ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਿਰ ਨੇ ਚੈਟਜੀਪੀਟੀ (ChatGPT) ਵਰਗੇ AI ਟੂਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਜਵਾਬੀ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ (Written Counter) ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਅਜਿਹੇ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਕਦੇ ਮੌਜੂਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਕੁਝ ਕੇਸ ਅਸਲੀ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਲਟਾ ਕੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਜਸਟਿਸ ਦੀਪੰਕਰ ਦੱਤਾ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਏ ਜੀ ਮਸੀਹ ਦੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਆਂਇਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਰਜ ਮਾਮਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਸਾਫ਼ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ, "ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਉਂ ਹੀ ਜਾਣ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ।"

ਫਰਜ਼ੀ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ

ਓਮਕਾਰਾ ਐਸੇਟ ਰੀਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਦਲੀਲ ਦੇ ਰਹੇ ਸੀਨੀਅਰ ਐਡਵੋਕੇਟ ਨੀਰਜ ਕਿਸ਼ਨ ਕੌਲ ਨੇ ਬੈਂਚ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਿਹਾ, "ਮਾਈ ਲਾਰਡਜ਼, ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਜੋ ਜਵਾਬੀ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ ਦਾਖਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਕਾਲਪਨਿਕ (Imaginary) ਹਨ। ਇਹ ਸਾਫ਼-ਸਾਫ਼ AI ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ।"

ਕੌਲ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਅਸਲੀ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤਾਂ ਲਏ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤੈਅ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਫ਼ ਦੋਸ਼ ਸੀ, "ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਗਲਤੀ ਨਹੀਂ, ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੈ।"

'ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ 'ਚ ਇੰਨਾ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ'

ਗਸਟਾਡ ਹੋਟਲਜ਼ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦੀਪਕ ਰਾਹੇਜਾ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਏ ਸੀਨੀਅਰ ਐਡਵੋਕੇਟ ਸੀ ਏ ਸੁੰਦਰਮ ਬੈਂਚ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮਾਈ ਲਾਰਡਜ਼, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇੰਨਾ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਭੁੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।"

ਸੁੰਦਰਮ ਨੇ ਐਡਵੋਕੇਟ ਆਨ ਰਿਕਾਰਡ (AOR) ਦਾ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸੁਣਾਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਕੀਲ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤ ਮਾਫੀ ਮੰਗੀ ਅਤੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰਾ ਜਵਾਬ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਕੋਰਟ ਦੀ ਸਖਤ ਟਿੱਪਣੀ

ਬੈਂਚ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ, "ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਮੁਕੱਦਮੇਬਾਜ਼ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਹੇਠ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ, ਫਿਰ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਿਰਫ਼ AOR 'ਤੇ ਕਿਉਂ?" ਕੋਰਟ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕਿਹਾ, "ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।"