ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਕਿਡਨੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (Chronic Kidney Disease - CKD) ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਰਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੋਗ ਸਾਡੀ ਦਿਮਾਗੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਕਿਡਨੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (Chronic Kidney Disease - CKD) ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਰਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੋਗ ਸਾਡੀ ਦਿਮਾਗੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਸਟੱਡੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੋਗ ਬੌਧਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੋਚਣ-ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਰਦਾਂ 'ਤੇ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਦੋਹਰੀ ਮਾਰ
ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬੌਧਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਵਧੇਰੇ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ, ਜੋ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਦਿਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ ਦਿਮਾਗੀ ਸਿਹਤ
ਇਹ ਸਟੱਡੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਿਮਾਗੀ ਗਿਰਾਵਟ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਬੰਧ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਅਸਰ ਦਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਹੋਇਆ ਪਾਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਤੇਜ਼ ਹੋਇਆ।
ਕਿਡਨੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਮੈਂਟਲ ਹੈਲਥ
ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਮਰੀਕਨ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਫਿਜ਼ੀਓਲੋਜੀ – ਹਾਰਟ ਐਂਡ ਸਰਕੂਲੇਟਰੀ ਫਿਜ਼ੀਓਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮਾਰਸ਼ਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਿਕਾ ਸਨੇਹਾ ਐਸ. ਪਿੱਲਈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਇਹ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਕਿਡਨੀ ਰੋਗ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਨਸਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਮਰਦਾਂ ਤੇ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਦਿਖਿਆ ਵੱਡਾ ਅੰਤਰ
ਪਿੱਲਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰਦੇ, ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਰਗ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਖਰੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ, ਦਿਲ-ਨਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ (ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਡੈਮੇਜ) ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਦੀ ਸਮਝ ਹੋਰ ਡੂੰਘੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਨਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਇਲਾਜਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਵਧੇਗਾ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਕੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਣ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਖੋਜ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਕਿਡਨੀ ਰੋਗ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।