ਸੰਪਾਦਕੀ

ਕਈ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਅਤੇ ਲੈਫਟ-ਲਿਬਰਲਜ਼ ਬਰਾਦਰੀ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲਕਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਰਥਚਾਰੇ 'ਤੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਬੱਦਲ ਡੂੰਘੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਾਂ ਸਾਡੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਮਹਿੰਗੀ ਵਿੱਦਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੇ ਆਲਮ 'ਚ ਹਨ ।

ਜੇਕਰ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਵਤੀਰਾ ਨਾ ਬਦਲਿਆ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਵਾਇਰਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਣ ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਾਸਤੇ ਘਾਤਕ ਅਤੇ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਸਾਬਤ ਹੋਣ।

ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਰਥਚਾਰੇ ਲਈ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੋਹਰੀ ਮੁਸੀਬਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਜੇ ਨਾਰਕੋ ਟੈਸਟ ਦੀ ਆਗਿਆ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਬਲਕਿ ਹੋਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿਚ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਫ਼ੀਸਦ ਵਧੇਗਾ।

ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੇ ਗਠਨ ਉਪਰੰਤ 1945 ਵਿਚ ਸ਼ਿਮਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਰਮਭੂਮੀ ਬਣਿਆ।

ਹੁਣ ਅਸਲ 'ਚ ਹੋਇਆ ਕੀ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਲੋਕ ਦਹਿਸ਼ਤ 'ਚ ਹਨ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਅਸਰ 140 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਇਟਲੀ 'ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪਿਛਲੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 717 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।

ਤਮਾਮ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਹਿਰ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪੈਂਦੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਤ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਰਕਮ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਰਛਾਵਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਦੌੜਨ ਵਾਲੀ ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਇਕ ਦਿਨ ਖ਼ੁਦ ਪੁਲਾੜ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਜਾਵੇਗੀ।

ਪਾਕਿ ਦੇ ਇਸ ਵਤੀਰੇ ਤੋਂ ਉਸ ਦੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸੋਚ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਪਾਕਿ ਦੀ ਸਾਰੀ ਸਿਆਸਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ।

ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਮਾਮ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਉਦੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨੀ 'ਚ ਇਸ ਪੱਧਰ ਦਾ ਇਜ਼ਾਫ਼ਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।

ਸੈਂਕੜੇ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਦਿਨ- ਰਾਤ ਚੱਲਦੇ ਹਨ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਉਹ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹ ਲੈਂਦਾ।

ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸੀਓਵੀਆਈਡੀ-19 ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਅਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਲੱਭਿਆ ਜਾ ਸਕਿਆ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜ਼ਫ਼ਰ ਮਿਰਜ਼ਾ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ।

ਰਾਹੁਲ ਨੇ ਇਹ ਤਾਂ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਜੋਤੀਰਾਦਿੱਤਿਆ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕੇ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਸੀ?

ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਰਚੇਤਾ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਪ੍ਰੀਨਿਰਵਾਣ 1956 ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1960-70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨੇਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮਹਾਪਾਪ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਮਹਾਮਾਰੀਆਂ।

ਹੁਣ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦਾ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਸਾਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?