ਸੰਪਾਦਕੀ (Editorial News in Punjabi)

ਸੈਂਸਰ ਕੀਤੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਜਲੰਧਰ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਮਕਾਨ ਲੈ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਅਸੰਭਵ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਜਲੰਧਰ ਤਕ ਦਾ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਦਾ ਪਾਸ ਬਣਵਾ ਲਿਆ।

ਲੋਕਤੰਤਰ ’ਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਇਸੇ ਹੱਕ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਭਾਜਪਾ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਸਹੀ ਹੈ? ਇੰਜ ਕਰ ਕੇ ਕੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਮਿਲ ਸ...

ਕੋਈ ਵੀ ਦਲਿਤ ਜਾਂ ਗ਼ੈਰ-ਦਲਿਤ ਆਗੂ ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਗਾੜਾਂ ਤੇ ਤਰੁੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਉਠਾਉਂਦਾ। ਜਦੋਂ ਤਕ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਦੋਂ ਤਕ ‘ਦਲਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ’ ਕੇਵਲ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਹੀ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹੋ ਸਕੇਗੀ, ‘ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰ-ਰਾਜਨੀਤੀ’ ...

ਪਿੱਛੇ ਜਿਹੇ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹੀ ਕਿ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਖ਼ਾਸ ਜਗ੍ਹਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਘਰ ਹੋਵੇਗਾ ਭਾਵ ‘ਡੌਗ ਹਾਊਸ’। ਚਲੋ ਖ਼ੈਰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਹੋ ਸਕਦੈ ਕਿ ਉੱਥੇ ਉਹ ਚਿੱਚੜਾਂ ਤੇ ਕੀੜੇ ਪੈਣ ਆਦਿ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਣਗੇ।

ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਲੁਕੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ’ਚ ਲੈਂਦੇ ਚਲੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਉਹ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਾਬੁਲ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਅਜਿਹੀ ਸਥ...

ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਕਾਨਪੁਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ’ਚ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ 4,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਖੂਹਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।

ਰੀਓ ’ਚ ਆਇਰਨ ਲੇਡੀ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੰਗਰੀ ਦੀ ਕੈਟਨਿਕਾ ਹੋਸਜ਼ੂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਦਿਆਂ ਤੈਰਾਕੀ ਦੇ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ’ਚ ਗੋਲਡਨ ਗਰਲ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੈਥਲੀਨ ਲੇਡਕੀ ਨੇ ਸਵਿਮਿੰਗ ਪੂਲ ’ਚ ਤਮਗਿਆਂ ਦਾ ਪੰਜਾ ਮਾਰ ਕੇ ਓਲੰਪਿਕ ’ਚ ਵੱਡਾ ਧਮਾਕਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਿਆਸੀ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ 80 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਕੈਨੇਡਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇੰਨੇ ਵ...

ਕੁੜੀ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਦੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘‘ਬੇਟਾ, ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਆਇਆ?’’ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ, ‘‘ਮੇਰੇ ਤਾਇਆ ਜੀ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹੀਓ ਉੱਥੇ ਮੇਰਾ ਪੱਲਾ ਵੀ ਫੜਾਉਣਗੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਚੱਲੋ, ਮੈਂ...

ਬਿਹਾਰ ਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਿਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਸੂਬੇ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸਲਸਲ ਸਰਕਾਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਯੂਪੀ-ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਆਏ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ...

ਦੀਖਿਆ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਡੋਲ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਰਹੀ। ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਸਾਊਦੀ ਸ਼ਾਸਕ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਇਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹਨ। ਉਕਤ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਵ...

ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਸੱਤਾ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਵੇ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਨਾਗਰਿਕ ਜ਼ਾਬਤੇ ਉੱਤੇ ਸਾਰਥਕ ਬਹਿਸ ਲਈ ਇਸ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦਾ ਕੋਈ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕਰੇ। ਇਹ ਕੰਮ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵੀ ਸਮਾਨ ਨਾਗਰਿਕ ਜ਼ਾਬਤ...

ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਫਾਰੂਕ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ’ਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਦਿੱਲੀ ’ਚ 24 ਜੂਨ ਦੀ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਡੀਪੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹਿਬੂਬਾ ਮੁਫ਼ਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ...

ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ 64 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ 59ਵੇਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਫਾਡੀ ਅਰਥਾਤ 64ਵੇਂ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹਾਂ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿੰਦੂਆਂ ’ਤੇ ਪੜਤਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਆਈਐੱਮਡੀ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਬੀ...

ਘਰਾਂ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਦੇਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਦੂਜੇ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਕਾਮਿਆਂ ਨੇ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲ ਦੂਰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵੱਲ ਪੈਦਲ ਹੀ ਚਾਲੇ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅੰਕੜੇ ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹੀ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਮਹਾਮਾਰੀ ...

ਸੰਨ 1960 ਵਿਚ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਅੰਮਿ੍ਰਤਸਰ ਤੋਂ ਬੀਏ ਆਨਰਜ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ’ਚ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐੱਮਏ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਲੁਧਿਆਣਾ ’ਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਹੀ 1962 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐੱਮਏ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਰਣਬੀਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ...

ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਲੱਕੜ ਚੱਬਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਦੱਸੀ। ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਹਾਂ, ਕੁੱਤੇ ਘਾਹ ਵੀ ਚੱਬਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਹਾਜ਼ਮਾ ਠੀਕ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਲਟੀ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿੰਮ ਵੀ ਚੱਬਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਪੇਟ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਦੰਦ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਕੜੀ ...

ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਨਵੇਂ ਮੰਤਰੀਆਂ ਵਿਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਮੁੱਖ ਨਾਂ ਹੈ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਣਵ ਦਾ ਜੋ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਬਕ...

ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ। ਦੇਸ਼ ਨੇ ਅੱਜ ਮਾਸਕ ਦੇ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਤੋਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵੈਕਸੀਨ ਬਰਾਮਦਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ 85 ਮੁਲਕਾਂ ਤਕ ਪੁੱਜੀ। ਸੰਨ 1991 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਜਦ ਆਪਣੇ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦਾ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ, ਉਦੋਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀ...

ਇਸ ਵਿਸਥਾਰ ’ਚ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਤਰੱਕੀ ਇਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਦਾ ਇਨਾਮ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਮਿਲਣਾ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਉਂਕਿ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਮਾਅਨੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਮੀਡੀਆ ’...